Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı için verilen yolcu garantisi tutmadı. 2016 yılında açılan ve kamu-özel ortaklığıyla işletilen Ankara YHT Garı’na 8 yıl boyunca toplam 46 milyon yolcu garantisi verildi. Ancak aynı dönemde bu sayının yalnızca üçte biri kadar, 16 milyon 823 bin 753 yolcu tarafından kullanıldığı ortaya çıktı. Aradaki fark nedeniyle, projeyi üstlenen Cengiz-Limak-Kolin ortaklığına 69 milyon 352 bin 545 dolar, güncel kurla yaklaşık 2,7 milyar lira ödendi.
CHP’li Karasu: “YHT Seferleri Yetersiz, Olan Yine Vatandaşa”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, TCDD’nin kötü yönetim ve liyakatsizlik nedeniyle her geçen yıl artan zararına dikkat çekerek, “YHT bilet bulamayan vatandaşlar için sefer sayısı artırılmıyor ama garanti ödemeleri eksiksiz yapılıyor. Vatandaş treni kullanamasa bile cebinden milyonlarca dolar çıkıyor” dedi.
Karasu, YHT garında yolcu garantisinin dolar bazında verildiğini ve bu tutarın 8 yıl boyunca işletmeci firmaya aktarıldığını vurguladı. “Bilet bulamayan vatandaş gidemiyor ama kamu garantisiyle müteahhit firmalar kazanıyor. Bu işin tek kazananı yandaş şirketler” ifadelerini kullandı.
TCDD Her Yıl Daha Fazla Zarar Ediyor
Raylı taşımacılıkta tekel konumundaki TCDD’nin mali tabloları da bu tabloyu doğrular nitelikte. Kurumun net dönem zararı 2022’de 6,3 milyar lira iken, 2023’te 11,4 milyar liraya, 2024 yıl sonu itibarıyla ise 37 milyar liraya dayandı. Yüksek taleplere rağmen yeterli seferin yapılmaması, bu zararın yapısal sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor.
TBMM Gündeminde: Ulaştırma Bakanı'na Sorular
Konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıyan Ulaş Karasu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’na şu soruları yöneltti:
-
Yıllara ve hatlara göre yolcu garantisi, gerçekleşen sayı, sefer sayısı ve ödeme tutarları nedir?
-
Sefer sayısı neden yolcu talebine göre artırılmamıştır?
-
Talep edilen ve gerçekleşen yolcu sayısı ile sefer sayısı arasındaki fark nedir?
Garanti Sistemi Tekrar Tartışma Yarattı
Ankara YHT Garı özelinde yaşanan bu durum, kamu-özel iş birliğiyle yapılan projelerde verilen garantilerin sürdürülebilirliği ve kamu yararına uygunluğu tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Özellikle ulaşım ve sağlık gibi alanlarda verilen döviz bazlı garantiler, döviz kurunun artmasıyla birlikte kamuya ağır yükler bindiriyor.
