Tuğçe Dokumacı
Deniz Gezmiş, Türkiye'nin yakın tarihine damga vurmuş, tartışmaları ve duyguları tetiklemiş önemli bir figürdür. 1947 yılında Ankara'da doğan Gezmiş, genç yaşta Türkiye'deki sol siyasi hareketin içerisine girmiş ve etkili bir lider olmuştur. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde eğitim gördüğü dönemde, öğrenci hareketlerinde aktif rol almış ve sol ideolojilere olan ilgisini belirginleştirmiştir.
Gezmiş'in adı özellikle 1968-1971 yılları arasındaki öğrenci hareketlerinin önde gelen isimleri arasında anılmıştır. Bu dönemde öğrenci hareketlerinin yanı sıra işçi hareketlerine de destek vermiş ve anti-emperyalist söylemleriyle dikkat çekmiştir. Deniz Gezmiş'in adı özellikle 1971 yılında gerçekleştirdiği Eskişehir'deki Milli Kütüphane baskını sonrasında daha geniş kitlelerce duyulmuştur. Bu baskın, Türkiye'de siyasi arenada büyük yankı uyandırmış ve Gezmiş'i ve arkadaşlarını devletle karşı karşıya getirmiştir.
Deniz Gezmiş'in hayatı ve faaliyetleri sadece siyasi eylemleriyle sınırlı kalmamıştır. Onun kişiliği, düşünce yapısı ve idealleri de geniş bir tartışma konusudur. Bazıları onu bir kahraman olarak görürken, bazıları ise terörist olarak nitelendirir. Gezmiş'in devrimci duruşu ve hükümete karşı mücadelesi, Türkiye'deki sol hareketlerin sembol isimlerinden biri olmasını sağlamıştır.
Deniz Gezmiş ve arkadaşları, 16 Temmuz 1971'de başlayan "THKO-1 Davası"nda TCK'nin 146. maddesini ihlal ettikleri gerekçesiyle 9 Ekim 1971'de 146/1 maddesi uyarınca idam cezasına çarptırılarak 6 Mayıs 1972 tarihinde idam edilmişlerdir. Bu idam kararı tüm ülkeyi derinden etkilemiş ve günümüzde de hala tartışmaları devam eden bir konudur. Kimileri bu idamı haksız bulurken, kimileri de devlete karşı silahlı mücadeleyi desteklemeyen bir yaklaşımı savunmuştur.
Deniz Gezmiş, Türkiye'nin yakın tarihindeki en tartışmalı ve etkili figürlerinden biridir. Onun hikayesi, Türkiye'nin siyasi ve toplumsal dönüşümü üzerine yapılan tartışmaların merkezinde yer alır ve hala üzerinde konuşulan, araştırılan bir konudur. Gezmiş'in mirası, idealleri ve mücadelesi ise günümüzde hala birçok kişi için ilham kaynağı olmaya devam etmektedir.
