Eksik Gramaj Haberleri Aldatmaca mı?
Halk sağlığını korumak için denetlenen gıda satış yerlerinde bazı ürünlerin son kullanma tarihinin geçtiği, küflenmiş ya da eksik gramajlı ürünlere rastlandığı haberleri gündeme gelirken vatandaş 'eksik gramaj' aldatmacasına düşüyor.
HABER: Derya ÖZGÜR
Zincir marketlerde vatandaşların tüketimine sunulan ürünler için sıkı denetim yapan zabıta ekipleri özellikle tarihi geçmiş ve gramajı eksik gıda ürünlerine rastladı. Market raflarında özellikle ayçiçek yağı ve pirinç gibi temel tüketim ürünlerinin gramajlarında eksiklik olduğu yönündeki haberler de vatandaşların radarına takıldı.
Market fiyatlarındaki pahalılık karşısında ürün seçiminde dikkatli davranan pek çok vatandaşın, sosyal medya kullanıcıları tarafından yayılan eksik gramajlı ürün haberlerine tepkisi ise yanıtlıcı olabiliyor. Zabıta ekipleri tarafından tespit edilen eksik gramajlı ürünler gerçeği yansıtırken bazı vatandaşların bu ürünleri hatalı şekilde fotoğraflayarak yaymaları, kasıtlı ya da kasıt olmaksızın yalan haber üretmelerine sebep oluyor. Geçtiğimiz yıllarda eksik gramajlı ayçiçek yağı gündeme gelirken, Mersin'de de bazı vatandaşlar bir zincir marketin 2.500 kg olan pirincinde 400 gr eksiklik olduğunu sosyal medya kullanıcılarıyla paylaştı.
'Hatalı tartımlar, hatalı tartılar gösterebilir'
Bir vatandaşın sosyal medyada paylaştığı 'Eksik gramajlı pirinç' fotoğrafında, paketin bir kısmının tartının dışında kaldığı için daha az göründüğü fark edildi. Söz konusu zincir markette aynı ürün tartıya tam olarak yerleştirildiğinde 2.505 kg çıkarken, yayılan görseldeki şekliyle tartıldığında ise 2.190 kg olduğu tespit edildi.
Daha önce, ayçiçek yağında 5 litrelik şişeye daha az yağ konularak satıldığı iddiasının doğru olmadığı 'teyit.org' tarafından şöyle açıklanmıştı: 'Kütle ile hacim birbirinden farklı kavramlar ve 5 litrelik bir yağın, özkütlesinden ötürü takriben 4,6 kilo civarında bir ağırlığa sahip olması normal. Litre, bir hacim ölçü birimidir ve 1 litre, 1000 santimetreküpe (cm³) denktir. Fotoğraftaki ayçiçek yağının 5 litrelik olması yağın hacmiyle, yani kapladığı yer ile ilgili bir durumdur. Kilogram ise bir kütle birimidir. Özkütlenin formülünden yola çıkacak olursak, 5 litrelik bir sıvının 5 kilogramlık bir kütleye sahip olması için özkütlesinin 1 g/cm³ olması gerekmektedir. Zira bir maddenin özkütlesi, yani birim hacimdeki kütlesi, o maddenin kütlesinin hacmine bölünmesi ile elde edilir. Örneğin suyun özkütlesi 1 g/cm³'tür. Dolayısıyla, özkütlesi 1 g/cm³ olan suyun 5 litresi 5 kilogram olacak iken bu, farklı özkütleye sahip maddeler için farklı olacaktır.'
