Ahmet Sütcü
Dünya genelinde ve ülkemizde önemli bir sağlık sorunu olan kanserle mücadelede, her yıl Nisan ayının ilk haftası "Kanser Haftası" olarak kabul edilerek çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Bu yıl da 1-7 Nisan tarihleri arasında gerçekleşen etkinliklerle kansere karşı bilinç ve farkındalık artırılıyor.
Kanser, dünya genelinde ve ülkemizde sebebi bilinen ölüm nedenleri sıralamasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alıyor. Gelecek yıllarda dünya nüfusunun artması, yaşlanması ve kansere yol açabilecek risk faktörlerine daha çok maruz kalınmasıyla birlikte, kansere bağlı ekonomik, sosyolojik ve psikolojik yükün artması bekleniyor.
Kanse Haftasının Kökeni
Kanser Haftası'nın kökeni, kanserle ilgili farkındalığı artırmak, toplumu eğitmek ve kanserle mücadelede destek sağlamak amacıyla düzenlenen çeşitli etkinlikler ve kampanyaların bir sonucudur. İlk olarak, Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society) tarafından 1938 yılında "Kanser Haftası" olarak adlandırılan bir etkinlik düzenlenmiştir. Bu etkinlik, kanserle ilgili bilgi paylaşımını ve toplumda farkındalık yaratmayı hedeflemiştir.
Daha sonra, çeşitli ülkelerde ve uluslararası örgütlerde kanserle mücadelede farkındalığı artırmak için benzer etkinlikler düzenlenmiştir. Günümüzde, birçok ülke ve uluslararası kuruluş, Nisan ayının ilk haftasını Kanser Haftası olarak belirleyerek kanserle mücadelede farkındalığı artırmak ve kansere karşı bilinçli bir toplum oluşturmak için çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Özellikle teknolojinin ve tıbbın ilerlemesiyle elde edilen sonuçların daha etkin kullanılması ve halkın bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve farkındalık kazandırılması amacıyla düzenlenen Kanser Haftası etkinlikleri, kanser mücadelesinde önemli bir yer tutuyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, 2020 yılında küresel bazda 19.2 milyon yeni kanser vakası tespit edilirken, kansere bağlı 9.9 milyon ölüm gerçekleşti. Her 5 kişiden 1'inin kansere yakalanacağı ve her 10 kişiden 1'inin ise kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor.
Kanserin gelişiminde çevresel faktörlerin etkisi yüksek. Tütün kullanımı, alkol tüketimi, obezite ve enfeksiyonlar gibi risklerin engellenmesiyle günümüzde gelişmekte olan kanserlerin %30-%50 oranında önlenebileceği belirtiliyor.
Kanser Taramaları Nerede Yapılır ?
Bu kapsamda, ülkemizde Toplum Sağlığı Merkezleri bünyesinde hizmet veren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) aracılığıyla ücretsiz olarak meme kanseri, rahim ağzı kanseri ve kalınbağırsak kanseri taramaları yapılmakta.
Her yıl düzenlenen Kanser Haftası etkinlikleriyle, kansere karşı farkındalığın artırılması ve taramalara katılımın teşvik edilmesi hedefleniyor. Bu kapsamda düzenlenen etkinliklerle halk bilgilendirilerek kansere karşı mücadelede önemli adımlar atılıyor.
Kanser Haftası'nın amacı, kansere karşı bilinçli bir toplum oluşturarak, kanserle mücadelede ilerlemeler sağlamak ve kanserle mücadelede önemli bir rol oynamaktadır.
