www.imecegazetesi.com
Türkiye’de konut kredi faizleri %46 seviyelerine yaklaşırken, krediyle ev alımı neredeyse durma noktasına geldi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı ipotekli satış grafiği, faizlerin arttığı her dönemde konut kredisiyle yapılan satışların sert şekilde düştüğünü ortaya koyuyor. Özellikle 2023 sonrası, faizlerin yukarı yönlü seyrettiği dönemde ipotekli satışlar dramatik şekilde azaldı.
Nisan 2025 itibarıyla krediyle ev alımı, konut piyasasının yalnızca küçük bir bölümünü oluşturuyor. Artık ev alabilmek için ya çok güçlü bir gelir, ya da yüksek miktarda peşinat gerekiyor.
TÜİK Verileri: Konut Satışı Artıyor Ama Kredili Değil
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan 2025’te Türkiye genelinde 118 bin 359 konut satıldığını açıkladı. Bu, geçen yılın aynı ayına göre %56,6’lık bir artışa işaret ediyor. Ancak bu artış, krediyle değil, peşin veya senetli satışlarla gerçekleşti.
Nisan ayında ipotekli konut satışları sadece 17 bin 465 adet oldu. Bu rakam, toplam satışların %14,8’ini oluşturuyor. Kalan %85,2’lik büyük pay, kredi dışı yöntemlerle yapıldı. Diğer bir ifadeyle, artık her 10 konuttan sadece 1-2’si krediyle alınabiliyor.
Yeni Evler Az, Eski Evler Dönüp Dolaşıyor
TÜİK verileri aynı zamanda ilk el konut satışlarının toplam içindeki payının sadece %29,3 olduğunu ortaya koydu. 34 bin 633 adet yeni konut satılırken, 83 bin 726 adet ikinci el konut el değiştirdi. Bu durum, piyasada yeni üretimin yetersiz olduğunu ve satışların büyük oranda ikinci el konutlar üzerinden döndüğünü gösteriyor.
Nakit Zengini Alıyor, Halk Seyrediyor
TCMB'nin ipotekli satış grafiği ile TÜİK’in güncel verileri birlikte okunduğunda, konut piyasasının artık yalnızca nakit paraya sahip olanların erişebildiği bir alan haline geldiği görülüyor. Kredi faizlerinin bu denli yükseldiği ortamda, gençler, emekliler, asgari ücretliler ya da yeni evlenenler konut piyasasından dışlanmış durumda.
Yıllar önce “kira öder gibi ev sahibi ol” sloganlarıyla teşvik edilen kredili konut modeli, bugün fiilen işlemez hale geldi. Vatandaşlar barınma hakkı için mücadele verirken, piyasa yatırımcı ve yabancı alıcılarla dönüyor.
Yabancılara Satış Devam Ediyor
Nisan 2025’te Türkiye genelinde yabancılara 1.440 konut satışı gerçekleşti. Bu satışların en çok yapıldığı iller İstanbul (529), Antalya (497) ve Mersin (117) oldu. En çok konut alan uyruklar ise Rusya, İran ve Ukrayna vatandaşları olarak açıklandı.