Türkiye'nin limon üretim merkezlerinden biri olan Mersin'de, Nisan ayında yaşanan zirai don felaketinin etkileri sürüyor. Bahar aylarında meydana gelen bu doğal afet, limon ağaçlarında ciddi ürün kaybına yol açarken, üreticiler sezona büyük zararla başladı. Üretim miktarının düşmesi, doğal olarak piyasadaki limon arzını etkiledi. Bu durum da limon fiyatlarını hızla yukarı çekti.
Pazar Tezgahlarında Limon Varsa, Alıcı Yok
Zirai dondan sonra hızla yükselişe geçen limon fiyatları, yaz ortasına gelinmesine rağmen düşüş göstermedi. Mersin gibi bir limon üretim merkezinde bile, vatandaşlar limonu tane hesabıyla almak zorunda kalıyor. Kentin en işlek pazarlarında bile limonun kilogram fiyatı 170 TL’ye dayanmış durumda. Sofraların vazgeçilmezi olan bu narenciye meyvesi, artık birçok hane için lüks haline geldi.
Vatandaşlar, pazar tezgahlarında gördükleri limonları almak istese de, yüksek fiyatlar nedeniyle sadece bir-iki adetle yetinmek zorunda kalıyor. Tane fiyatının 40 TL’ye ulaştığı limon, dar gelirli ailelerin alışveriş listesinde artık ya çok az yer buluyor ya da tamamen siliniyor.
Pazarcılar da Şikayetçi: “Satmaya Utanıyoruz”
Limon fiyatlarındaki fahiş artış yalnızca tüketiciyi değil, pazarcıları da zorluyor. Görüşülen pazarcı esnafı, vatandaşın neredeyse her tezgâhta limon fiyatını sorduğunu ancak satın almadan uzaklaştığını belirtiyor. Fiyatları görünce tepki gösteren vatandaşlara hak verdiklerini söyleyen pazarcılar, “Bu fiyata limon satmak bizi de rahatsız ediyor. Gerçekten utanır hale geldik” sözleriyle durumu özetliyor.
Bazı esnaflar ise yüksek fiyatlardan dolayı limon satışlarının büyük ölçüde düştüğünü, eskiden kasa kasa sattıkları ürünü şimdi tane tane satabildiklerini belirtiyor. Limonun pahalı olması nedeniyle çoğu vatandaş, salatalarda ya da çorbalarda limon yerine alternatif ürünlere yönelmek zorunda kalıyor.
Limon Üreticileri de Zor Durumda
Limonun tarladan sofraya uzanan serüvenindeki maliyet artışları da dikkat çekici. Üretimden nakliyeye kadar olan süreçteki giderlerin ciddi oranda artması, üreticinin eline geçen kârı da neredeyse sıfırlıyor. Özellikle Nisan ayında yaşanan dondan sonra hem rekolte kaybı hem de maliyet baskısı, üreticileri zor durumda bıraktı. Üretici kazanamıyor, tüketici alamıyor.
Ziraat Odaları, iklim değişikliğinin tarım üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerken, daha etkin destekleme politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor. Aksi halde yalnızca limon değil, birçok temel tarım ürününde benzer krizlerin yaşanabileceği uyarısı yapılıyor.