Mersin’de liman rüzgârından çarşı kalabalığına, sahil boyunca yükselen teknoloji ve dijitalleşmenin etkisi her köşede hissediliyor. Artık şehir, sadece ticaretin ve deniz kokusunun değil; otomasyon ve yapay zekânın da şekillendirdiği bir mekân haline gelmiş durumda. Bu değişim, bazı meslekleri adım adım yok ediyor; “alın teriyle ekmek kazanma” kültürünü sessizce tarihe yazıyor. Her kaybolan meslek, sadece işsizliği değil, aynı zamanda bir kültür ve hayat tarzının da silinmesini beraberinde getiriyor.
Taksicilik: Uygulamaların Gölgede Bıraktığı Direksiyonlar
Mersin’in liman kapısında, yıllarını direksiyon başında geçiren taksiciler, artık dijital uygulamaların gölgesinde kalıyor. Sararan taksiler, eski hareketli günlerini anımsatıyor ama artık bir tuşla araç çağırmak mümkün. “Direksiyon başında ömür çürütenler, şimdi bir tuşla unutuluyor” cümlesi, modern çağın hüzünlü gerçeğini özetliyor. Bir zamanlar şehrin sokaklarında sohbet ve samimiyetle yolculuk yapılan günler, yerini hızlı ve dijital bir hizmet anlayışına bırakıyor.
Pazarcılık: Algoritmaların Sessiz Zaferi
Mersin’in mahallelerinde her hafta kurulan pazarlar, artık online sipariş sistemlerinin rekabetiyle karşı karşıya. Eski pazarcılar, bağırarak ürünlerini tanıtırken, şimdi algoritmaların sessiz ve kesintisiz düzenine yenik düşüyor. “Bağır bağır sesin kısılır, algoritmanın sesi hiç susmaz” ifadesi, geleneksel pazarcılığın dijitalleşmeye karşı verdiği mücadeleyi gözler önüne seriyor. Taze sebze ve meyve kokusunun yerini, ekranda görülen ürün fotoğrafları alıyor.
Kasetçi & CD Satıcılığı: Spotify’ın Gölgesinde Solan Raflar
Mersin’in sahil kenarındaki eski müzik dükkânları, Spotify ve dijital müzik platformları karşısında sessizliğe bürünüyor. Raflarda yıllar boyunca Orhan Gencebay, Sezen Aksu ve Ajda Pekkan plakları vardı; şimdi ise sessizlik bile dijitalleşmenin gölgesinde kayboluyor. “Raflarda Orhan Gencebay vardı, şimdi sessizlik bile dijital” sözleri, kültürel bir boşluğun altını çiziyor. Müzik artık bir dokunmatik ekrana sığmış durumda ve kasetlerin hışırtısı, sadece hafızalarda yaşamaya devam ediyor.
Liman Hamallığı: Ter Yerini Soğuk Makineye Bıraktı
Mersin Limanı’nda bir zamanlar sırtında yük taşıyan hamallar, artık robot kolların ve otomatik sistemlerin gölgesinde çalışıyor. Gün boyu ter akıtan eller, yerini soğuk metal ve mekanik kol hareketlerine bırakıyor. “Ter kokusu yerini makinenin soğuk demirine bıraktı” cümlesi, fiziksel emeğin yerini teknolojinin aldığı gerçeğini simgeliyor. Limanda insan emeği, giderek daha az görünür hâle geliyor.
Postacılık: Mektupların Yerini Bildirimler Aldı
Mektup ve posta kültürü, e-posta ve dijital mesajlaşma karşısında silikleşiyor. Mersin’in sokaklarında mektup kokusu artık nostaljik bir hatıra olarak kalıyor. “Sevdayı zarfın içine koyardın, şimdi dijitalde kayboldu” ifadesi, insan duygularının dijital ortamlarda ne kadar farklı bir form aldığını anlatıyor. Geleneksel postacılık, tarih kitaplarına yazılacak bir hikâye hâline geliyor.
Banko Memurluğu: Mobil Bankacılığın Hâkimiyeti
Banko memurları, şubelerde uzun kuyruklarda çalışarak müşterilere hizmet verirdi. Ancak mobil bankacılık ve online ödeme sistemleri, şube memurlarını yavaş yavaş kenara itiyor. “Camın ardında ömür tüketen memur, şimdi parmak izine yenik” cümlesi, teknolojinin rutin işlerin yerini almasını özetliyor. İnsan etkileşimi, dijital ekranlar ve uygulamalar tarafından büyük ölçüde devralındı.
Fotoğrafçılık: Lensler Cep Telefonlarına Teslim
Mersin’de düğün salonlarının önünde bir zamanlar stüdyo fotoğrafçıları vardı. Şimdi ise cep telefonları, filtreler ve sosyal medya platformları öne çıkıyor. “Bir kareye umut sığdırırdı, şimdi filtreler tebessümü çalıyor” ifadesi, geleneksel fotoğrafçılığın yerini dijital imgelere bırakmasını simgeliyor. Hatıralar artık profesyonel lenslerle değil, anlık çekimlerle kaydediliyor.
Nalburculuk: Dijital Kilitler ve 3D Yazıcılar Karşısında Kültür Soluyor
Anahtar, vida ve marangoz malzemesi satan nalburlar, artık 3D yazıcılar ve dijital kilit sistemlerinin gölgesinde kalıyor. “Anahtar yapan usta, dijital şifreye yenildi” cümlesi, meslek kültürlerinin kaybolmasına dair çarpıcı bir örnek sunuyor. Geleneksel el işçiliği ve bilgi, modern teknolojinin hızlı yükselişi karşısında eriyor.
Meslekler Kayboluyor, Kültür Değişiyor
Mersin’in sahilinde, limanında, çarşısında esen teknoloji rüzgârı, sadece işleri değil, yaşam biçimlerini de değiştiriyor. Arabesk bir şarkı gibi hüzünlü bir tablo: Her kaybolan meslek, geride alın terini, insan sıcaklığını ve hayatın kendine has kokusunu bırakıyor. Şehir, modernleşirken bazı değerleri geride bırakmanın hüznünü yaşıyor.