İŞKUR’un 2024 yılına ait verileri, Mersin iş gücü piyasasında yapısal bir çelişkiyi ortaya koydu. Kuruma kayıtlı toplam 14.156 işsize karşılık, kent genelinde yalnızca 615 açık iş ilanı bulunuyor. Bu rakamlar, Mersin’de iş gücü arzı ile talebi arasında ciddi bir uyumsuzluk yaşandığını ortaya koyarken, istihdam politikalarının Mersin'de ne derece etkili olduğu sorusunu da gündeme taşıyor.
31 Bin Kişi İşe Yerleştirildi Ancak Açık İş Sayısı Düşük
Yine 2024 verilerine göre Mersin’de İŞKUR aracılığıyla toplam 31.796 kişi işe yerleştirildi. Bu kişilerden 24.128’i erkek, 7.668’i ise kadınlardan oluştu. İlginç olan ise, sadece 615 açık iş ilanına rağmen bu denli yüksek yerleştirme rakamlarına ulaşılması. Bu tablo, ya açık iş ilanlarının sisteme eksik bildirildiğini ya da işe yerleştirme sayılarının geçici iş gücü ve destekli programlar gibi faktörlerle arttırıldığını gösteriyor. Uzmanlar, bu farkın özellikle kayıt dışı sektörlerdeki iş hareketliliğinden ve kısa süreli istihdam modellerinden kaynaklandığını belirtirken, bu iş ve işçi bulma yönteminin sürdürülebilir olmadığını ve ilerde daha büyük problemler açacağını ileri sürüyor.
Kadın İstihdamı Yine Geride Kaldı
Verilere göre kadınlar, hem işsizlikte hem de işe yerleştirme alanında erkeklerin oldukça gerisinde kalıyor. Mersin’de kayıtlı 14.156 işsizin yalnızca 2.430’u kadın. Bu oran, toplamın yalnızca yüzde 17’sine denk geliyor. Benzer biçimde, işe yerleştirilen 31.796 kişinin yalnızca yüzde 24’ü kadın. Bu durum, Türkiye'nin kalanında olduğu gibi Mersin’de de kadınların istihdam sistemine yeterince dahil olamadığını ve kadın iş gücünün görünmez kaldığını gösteriyor. Büyükşehir Belediyesi'nin bu yöndeki çabasına rağmen; kreş desteği, esnek çalışma olanakları ve kadın kooperatifleri gibi istihdamı teşvik eden uygulamaların yetersizliği, bu farkın temel nedenleri arasında gösteriliyor.
Mersin'de Mesleki Eşleşme Sorunu Derinleşiyor
İŞKUR’un Türkiye genelindeki meslek bazlı verileri, açık işlerin büyük kısmının özel güvenlik, çağrı merkezi, tekstil ve hizmet sektörü gibi alanlarda yoğunlaştığını gösteriyor. Ancak Mersin’de bu alanlara yönelik iş ilanlarının azlığı dikkat çekiyor. Bu durum, iş arayanlarla iş verenler arasında mesleki yeterlilik ve beklenti farkının derinleştiğini, yani kentte ciddi bir mesleki eşleşme sorunu yaşandığını ortaya koyuyor. Bunun kısa vadede çözümü ise neredeyse imkansız. Bu sebeple, Mersin'deki işsizlik krizinin derinleşmesi muhtemel.
Kayıt Dışı İstihdam Verileri Gölgeliyor
Özellikle tarım, inşaat ve mevsimlik işler gibi sektörlerin yoğun olduğu ilçelerde, kayıt dışı istihdamın yüksek olması da verilerin gerçeği tam olarak yansıtmasını engelliyor. Birçok kişi çalışıyor olmasına rağmen İŞKUR’a kayıt yaptırmıyor veya sigortasız şekilde çalışmayı sürdürüyor. Bu nedenle, resmi işsizlik verilerinin yanıltıcı olabileceği ve gerçek iş gücü profilinin çok daha farklı olduğu ifade ediliyor.
Çözüm İçin Ne Öneriliyor?
İstihdam politikalarının daha etkin hale getirilebilmesi için uzmanlar, Mersin’e özel bir iş gücü haritasının çıkarılması gerektiğini savunuyor. Bu doğrultuda; yerel düzeyde mesleki eğitim programlarının artırılması, kadınlara yönelik özel teşviklerin sunulması ve iş gücü taleplerinin eksiksiz kayıt altına alınmasının teşvik edilmesi öneriliyor. İŞKUR’un il bazlı verileri daha şeffaf ve detaylı şekilde kamuoyuyla paylaşması da, hem politika yapıcılar hem de iş arayanlar için önemli bir yol haritası oluşturabilir ve bu sorunun çözümünü kolaylaştırabilir.
