DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, Tele 1’de katıldığı canlı yayında başkanlık sisteminin Meclis üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Ekmen’e göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), yürütmenin gölgesinden çıkamıyor; yasama süreçleri fiilen işlevsiz hale geldi.
Yürütmenin Gölgesinde Bir Yasama Süreci
Tele 1 ekranlarında Zeynel Lüle’nin sunduğu Habere Doğru programında konuşan Mehmet Emin Ekmen, başkanlık sistemine geçiş sürecinde verilen “yasama ile yürütme kesin çizgilerle ayrılacak” sözünün hayata geçmediğini ifade etti. Başkanlık sisteminde yürütmenin yasa teklifi hazırlamayacağı, yasamanın da yürütmeyi denetim ve bütçe yoluyla bloke edemeyeceği vaadinin tutulmadığını belirten Ekmen, “Bugün geldiğimiz noktada, yürütme yasamadan tamamen kopmuş durumda” dedi.
Bakanların, kendi hazırladıkları kanun tekliflerini savunmak için dahi Meclis’e gelmediğini söyleyen Ekmen, yasa tekliflerinin teknik olarak milletvekilleri eliyle sunuluyor gibi görünse de aslında büyük ölçüde bakanlıklar tarafından hazırlandığını dile getirdi. “Bakanlıkta hazırlanan teklif milletvekillerine imzalatılıyor. Komisyonda bir soru sorulduğunda milletvekili cevap veremiyor, gözler hemen bürokratlara çevriliyor. Bürokrat bir not yazıyor, milletvekili bunu okuyarak sanki soruyu yanıtlamış gibi yapıyor,” dedi.
Meclis’in Bütçe Hakkı Sembolik Hale Geldi
Mehmet Emin Ekmen, Cumhuriyet tarihinin en temel kazanımlarından biri olan Meclis’in bütçe yapma yetkisinin de ortadan kalktığını vurguladı. “Bugün artık bütçe kabul edilmese dahi harcamalar enflasyon oranına göre otomatik olarak devam ediyor,” diyen Ekmen, bu durumun Meclis’in halk adına yürüttüğü asli görevinin anlamını yitirmesine yol açtığını belirtti.
Torba yasalar nedeniyle komisyonların da işlevini yitirdiğini söyleyen Ekmen, “Adalet Komisyonu’nda görüşülmesi gereken bir düzenleme Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçiyor; trafik cezalarına ilişkin düzenleme ise İçişleri yerine Adalet Komisyonu’na yönlendiriliyor. Bu tür kural ihlalleri artık olağan hale geldi,” diyerek Meclis içi düzenin de bozulduğuna dikkat çekti.
Muhalefet Önergelerine Sistematik Ret
Muhalefet partilerinin Meclis’e sunduğu önergelerin neredeyse tamamının reddedildiğini söyleyen Ekmen, bu durumun sistematik bir hâl aldığını ifade etti. Genel Kurul’da doğrudan görüşme önergelerinin haftada yalnızca bir kez verilebildiğini, bu yolla sadece HÜDA PAR’ın İsrail’e savaşmaya giden Türk vatandaşlarına dair önergesinin gündeme alındığını belirtti.
Emekliler, sözleşmeli erler, polislerin çalışma koşulları gibi başlıklarla verilen önergelerin tamamının reddedildiğini belirten Ekmen, yalnızca bir önergenin engellilerin sorunlarını araştırmaya yönelik olarak iktidar sıralarındaki anlık bir boşluk sayesinde kabul edildiğini ancak bunun istisnai bir durum olduğunu vurguladı.
83 Teklif Verdik, Hiçbiri Yasalaşmadı
DEVA Partisi’nin de içinde yer aldığı Yeni Yol–Saadet Grubu’nun bugüne kadar Meclis’e sunduğu 83 kanun teklifinin hiçbirinin yasalaşmadığını belirten Ekmen, muhalefetin sunduğu değişiklik önergelerinin de sadece iktidar milletvekilleri salonda yeterli sayıda bulunmadığında pazarlık konusu edildiğini söyledi. “Bu durumda ‘Ne istiyorsunuz?’ diye soruyorlar. Biz de örneğin beş önerge sunmuşsak, ‘İkisini kabul etsek olur mu?’ diyorlar. Muhalefet de bazen bu sınırlı kazanımları kabul ediyor,” dedi.
Ekmen, örnek olarak siber güvenlik yasasındaki hapis cezası düzenlemesini ve Diyanet’in hac harcamalarının Sayıştay denetimine açılmasını gösterdi. “Siber güvenlik yasasında veri sızıntısı haberini paylaşan bir vatandaş bile 3 ila 5 yıl hapisle cezalandırılacaktı. Üç gün süren direniş sonucu yalnızca manipülasyon amacı taşıyanlara yönelik hale getirildi. Hac harcamalarının da ısrarımızla Sayıştay denetimine açılmasını sağladık,” diye konuştu. Ancak bu gibi örneklerin nadir olduğunu ifade eden Ekmen, iktidarın muhalefetle istişareye kapalı bir dönem yaşandığını belirtti. “Ortak akla, uzlaşmaya, diyaloğa tamamen kapalı bir dönem yaşıyoruz” diyerek eleştirilerini sürdürdü.