Girdi maliyetleri artarken çiftçi destek bekliyor
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, mazot fiyatlarındaki sert artışa rağmen buğday alım fiyatlarının yetersiz kaldığını belirterek Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) kapsamlı bir soru önergesi sundu.
Karal, mazot fiyatlarının son iki yılda yaklaşık %130 arttığını, ancak buğday alım fiyatının yalnızca %35–40 oranında yükseldiğini belirterek çiftçinin üretimden koptuğuna dikkat çekti.
“Mazot 53 TL’ye çıktı, buğday alım fiyatı maliyeti karşılamıyor”
2025 yılı itibarıyla mazotun litre fiyatının 53 TL’ye ulaştığını hatırlatan Karal, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) buğday için açıkladığı 13,50 TL/kg’lık alım fiyatının çiftçinin üretim maliyetini karşılamadığını ifade etti. Adana Çiftçiler Birliği’nin üretim maliyetini 11,85 TL/kg olarak hesapladığını belirten Karal, “Çiftçinin zarar etmemesi için alım fiyatı en az 16 TL olmalı” dedi.
“Çiftçi zararı yeniden üretiyor”
Karal, artan girdi maliyetleri karşısında çiftçinin üretim yapamaz hale geldiğini şu sözlerle dile getirdi:
“Artan girdi maliyetleri altında ezilen çiftçi artık üretmekte zorlanıyor. Çiftçi adeta zararı yeniden üretiyor. Bu koşullarda üretime devam etmesi mümkün değil. Bu yüzden ne yazık ki kırsalda tarımdan kopuş hızlandı. Üreticinin emeği karşılık bulmuyor, alın teri değer görmüyor. Bu tablo sürdürülemez.”
Bakan Yumaklı’ya 10 maddelik soru önergesi
Karal’ın TBMM’ye sunduğu soru önergesi, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle şu soruları içeriyor:
-
2023–2025 yıllarında dekar başına mazot destek tutarı ne kadar oldu? Aynı yıllarda mazot fiyatları ne seviyedeydi?
-
2025 yılı itibarıyla 1 kg buğdayın üretim maliyeti nasıl hesaplanıyor? Hangi girdiler dikkate alınıyor?
-
TMO’nun açıkladığı 13,50 TL/kg buğday fiyatı gözden geçirilecek mi?
-
Mazot fiyatları %130 artarken buğday fiyatı yalnızca %35–40 arttı. Bu dengesizlik için ne tür önlemler alınacak?
-
2025 yılında çiftçilere sağlanan toplam mazot ve gübre desteği ne kadar? Bölgesel dağılımı nedir?
-
Yeni destekleme modelinde mazot ve gübre destekleri ne oranda karşılandı, ödemeler ne zaman yapıldı?
-
2023–2025 döneminde buğday ekim alanlarında ve üretimden çekilen çiftçi sayısında ne kadar değişim yaşandı?
-
2025 için herhangi bir acil destek, vergi indirimi, sübvansiyon ya da fiyat güncellemesi planlanmakta mıdır?
-
TMO alım fiyatlarını belirlerken çiftçi temsilcilerinin görüşünü alıyor mu? Bu süreç nasıl işliyor?
-
Buğday üretimini korumak ve dışa bağımlılığı azaltmak için planlanan somut politikalar nelerdir?
Karal, bu sorularla kamuoyunun çiftçilerin sorunlarına yönelik somut adımlar konusunda bilgilendirilmesini amaçladığını vurguladı.