Akdeniz’in bereketli doğasıyla öne çıkan Mersin, endemik bitkileriyle de dikkat çekiyor. Bunların en bilinenlerinden biri olan teke sakalı, halk arasında “yemlik otu” adıyla da biliniyor. Adını eski Yunanca’da “teke” (tragos) ve “sakal” (pogon) sözcüklerinden alan bu bitki, nemli çayır ve dere kenarlarında kendiliğinden yetişiyor. Özellikle Erdemli, Silifke ve Mut’un yaylalarında köylüler tarafından toplanarak Mersin’in geleneksel pazarlarında satışa sunuluyor.
Sofrada Birden Fazla Yüzü Var
Teke sakalı otunun en dikkat çeken özelliği, neredeyse her kısmının tüketilebilmesi. Kökü sebze gibi yemeklere katılıyor, genç sürgünleri haşlanarak salata ya da yoğurtlu meze haline getiriliyor. Yaprak ve sapları kavrularak yumurtalı yemeklerde kullanılıyor, çiçekleri ise kurutulup çay olarak içiliyor. Mersin mutfağında bahar aylarının en sevilen tatlarından biri olan bu ot, aynı zamanda düşük kalorili ve besleyici yapısıyla da öne çıkıyor.
Şifa Kaynağı Olarak Kullanımı
Yalnızca lezzetiyle değil, sağlığa faydalarıyla da bilinen teke sakalı; halk arasında hipertansiyon, şişkinlik, karaciğer ve böbrek sorunları, romatizma ve diyabet gibi rahatsızlıklara karşı kullanılıyor. Anadolu’nun farklı bölgelerinde astım tedavisinde de tercih edilen bu ot, geleneksel tıpta “doğal ilaç” olarak değerlendiriliyor. İçeriğindeki antioksidan bileşenler sayesinde bağışıklığı desteklediği ve vücutta detoks etkisi yaptığı da biliniyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Yanlış Kullanmayın
Her ne kadar sağlığa faydalı olsa da uzmanlar, teke sakalının bilinçsiz kullanımına karşı uyarıyor. Zehirli türlerle karıştırılmaması ve doğru kurutma yöntemleriyle saklanması gerektiğine dikkat çekiliyor. Bitkinin gölgede kurutulması, kök ve yapraklarının ayrı şekilde saklanması öneriliyor. Yanlış tüketim ise sağlık riski oluşturabiliyor.
Mersin’de bahar aylarında pazar tezgahlarını süsleyen teke sakalı, hem sofralara lezzet hem de sağlığa şifa katıyor. Yüzyıllardır kullanılan bu ot, bugün yeniden keşfedilerek doğallığın peşinde olanların vazgeçilmez tercihi haline gelmiş durumda.