İptal Kararı Neden Alındı?
Polonya Silahlanma Ajansı Sözcüsü Yarbay Grzegorz Polak, planlanmış tedarikin “kamu yararına şu an hizmet etmeyeceğini” vurgulayarak, beklenmeyen öncelik değişiklikleri nedeniyle sözleşmenin askıya alındığını açıkladı. Savunma Bakanlığı bütçe kalemleri, Ukrayna sınır güvenliği, Patriot hava savunma bataryalarının entegrasyonu ve yeni zırhlı araç programları gibi acil harcamalar yüzünden yeniden düzenleniyor. Ajansın, ihtiyaç listesinde üst sıralara çıkan projelere odaklandığı ve paranın “en yüksek öncelikli görevlere” yönlendirileceği belirtildi.
Öncelik Listesi Değişti
Geçen iki yılda Polonya, Abrams M1A2 SEP v3 tankları, HIMARS roket sistemleri, K239 Chunmoo çoklu roketatarları ve Bayraktar TB2 SİHA’ları için milyarlarca dolarlık sözleşme imzaladı. 2025 savunma planı, kara kuvvetlerinin ateş gücünü artırmaya ve doğu kanadını NATO standartlarının da ötesine taşımaya odaklanıyor. Hava taarruz kabiliyetine katkı sağlayacak Black Hawk’lar önemini korusa da, acil ihtiyacın kara konuşlu sistemlerde yoğunlaştığı belirtiliyor.
Apache AH-64D Programı Sürüyor
Black Hawk dosyası rafa kalkarken, 96 adet AH-64D Apache helikopteri için 2024’te imzalanan yaklaşık 12 milyar dolarlık anlaşma yürürlükte. Teslimatlar 2028-2032 arasında kademeli yapılacak ve Sovyet döneminden kalma Mi-24 filosunun yerini alacak. Varşova, Apache’leri ABD standartlarında Longbow radarı, M-TADS/PNVS gece görüş sistemi ve Hellfire füzeleriyle birlikte teslim almayı planlıyor. Böylece Polonya Kara Kuvvetleri, NATO’nun Doğu Kanadı’ndaki en büyük taarruz helikopter filosuna sahip olacak.
Black Hawk Hattı Polonya’da
Erteleme kararı, Black Hawk’ların Polonya’nın güneydoğusundaki PZL Mielec tesislerinde üretiliyor olması nedeniyle yerli savunma sanayisini de etkileyebilir. Fabrika, Polonya ordusuna, içişleri bakanlığına bağlı polis birimlerine ve ihracat müşterilerine aynı hat üzerinden üretim yapıyor. Sipariş boşluğunun, teslimat takvimlerini yeniden şekillendirmesi bekleniyor ancak Lockheed Martin yetkilileri “küresel portföydeki diğer alımlarla kapasite kullanımının sürdürülebileceğini” dile getiriyor.
Amerika'nın Black Hawk ve Apache Programları
-
Black Hawk: 1970’lerde ABD ordusu için geliştirilen, çok amaçlı orta sınıf helikopter; S-70i versiyonu ihracat odaklı olup Mielec’te montajlanıyor.
-
Apache: Dünyanın en yaygın taarruz helikopteri; AH-64D varyantı ileri aviyonik, uzun menzilli Hellfire ve Stinger füzeleriyle öne çıkıyor.
Polonya 2016’da ilk dört Black Hawk’ını özel kuvvetlerine teslim almıştı. 2023’te Apache için “Yabancı Askerî Satış” (FMS) lisansı onaylandı ve nihai sözleşme 2024’te imzalandı.
Gözler Yeni İhale Takviminde
Yarbay Polak “Zamanı geldiğinde Black Hawk alımı gündeme tekrar gelecektir” dese de, savunma analistleri kararın kısa vadede geri çekilmeyeceği görüşünde. Varşova yönetiminin, 2026 bütçesine kadar kaynak dağılımını izleyip NATO içinde savunma harcamalarını GSYİH’nin %4’ü seviyesinde tutma hedefine bağlı kalması bekleniyor.
