Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konut piyasasında fiyat manipülasyonlarını engellemek ve şeffaflık sağlamak amacıyla kapsamlı bir dijital dönüşüm başlatıyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilen “Değer Bilgi Merkezi” ve “Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi” ile taşınmazların gerçek piyasa değerine dair veriler dijital ortamda anlık olarak erişilebilir hale gelecek. Proje kapsamında her taşınmaz için oluşturulacak değer haritaları, 2027 yılı ortasına kadar Türkiye genelinde 81 ilde uygulamaya alınacak.
İlk Adım İstanbul’dan
Yeni sistemin ilk uygulaması İstanbul’da başlayacak. Bakan Murat Kurum, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün 178. kuruluş yıl dönümünde yaptığı açıklamada, “2026’nın ilk çeyreğinde İstanbul’dan başlıyoruz. 2027 ortasına kadar Türkiye genelinde dijital entegrasyonu tamamlayacağız” dedi.
Yapay Zekâ Destekli Değerleme Sistemi
Yeni sistemde yapay zekâ teknolojisi kullanılacak. Bu sayede bir taşınmazın değeri, bulunduğu mahalle ve sokaktaki diğer taşınmazlarla karşılaştırmalı olarak analiz edilebilecek. Arz-talep dengeleri, yatırım getirileri ve satış fiyatı tahminleri dijital platform üzerinden şeffaf biçimde sunulacak. Böylece konut fiyatlarında yapay biçimde oluşturulan artışların önüne geçilmesi hedefleniyor.
Her Taşınmaz İçin Değer Haritası
“Değer Bilgi Merkezi” ile birlikte her taşınmazın piyasa değeri dijital haritalara işlenecek. Bu veriler, yalnızca bireysel kullanıcılar için değil; kamu kurumları, yerel yönetimler, yatırımcılar ve geliştiriciler için de erişilebilir olacak. Parsel ve bağımsız bölüm bazlı haritalar sayesinde kamulaştırma, vergi hesaplama, yer seçimi ve yatırım karar süreçleri dijital veriyle desteklenecek.
Deprem ve Kentsel Dönüşüm Politikalarıyla Entegre
Bakan Kurum’un açıklamasına göre, dijital şehir modelleri kentsel dönüşüm stratejilerine de entegre edilecek. Özellikle deprem riski taşıyan alanlarda bu dijital veri setleri, risk analizi ve önceliklendirme için kullanılacak. İstanbul’un yüksek risk taşıyan bölgelerinde yapıların durumu dijital ortamdan anlık izlenerek, kentsel dönüşüm adımları buna göre atılacak.
Üç Boyutlu Şehir Modelleri ile Dijital İkizler
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü “Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi” sayesinde her şehir dijital ortamda bir ‘ikiz model’ ile temsil edilecek. Bu modeller; bina yaşı, kullanım amacı, bağımsız bölüm sayısı, metrekare bilgisi ve mülkiyet durumu gibi tüm detayları kapsayacak. Parsel, bina, adres ve imar planı verileri tek bir platformda entegre edilecek.
Tüm Sektörlere Veri Desteği
Yeni altyapı sadece gayrimenkul piyasasıyla sınırlı kalmayacak. Bankacılık, sigortacılık, şehir planlama, inşaat, mimarlık ve risk yönetimi gibi birçok sektör için kritik veri kaynağı oluşturulacak. Ayrıca demografik yapı, eğitim ve sağlık durumu gibi sosyo-ekonomik analizler de yapılabilecek.
Şeffaf, Adil ve Erişilebilir Bir Sistem Kuruluyor
Hayata geçirilecek sistemle Türkiye genelinde şeffaf, erişilebilir ve bilimsel temelli bir taşınmaz değerleme altyapısı kurulmuş olacak. Vatandaşlar, yatırımlarına ilişkin doğru bilgiye hızlı ve güvenli şekilde ulaşabilecek; gayrimenkul piyasasındaki spekülatif hareketlerin etkisi azaltılacak.
