Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yayımladığı Temmuz 2025 dönemi raporuna göre, küresel gıda fiyatları temmuz ayında uluslararası et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artışlar nedeniyle yükseliş gösterdi. FAO Gıda Fiyat Endeksi, önceki aya kıyasla yüzde 1,6 oranında artarak 130,1 puana ulaştı. Bu artış, son üç yılın en yüksek seviyelerinden biri olarak dikkat çekiyor.
Bitkisel Yağ Fiyatları Üç Yılın Zirvesinde
Temmuz ayında Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, önceki aya göre yüzde 7,1 oranında keskin bir artış göstererek 166,8 puanla son üç yılın zirvesine yükseldi. Bu yükselişte özellikle palm yağı, soya yağı ve ayçiçek yağı fiyatlarındaki artışlar etkili oldu. Palm yağı fiyatlarındaki artış, güçlü küresel talep ve üreticiler arasındaki rekabetin artmasıyla tetiklendi. Öte yandan, ayçiçek yağı fiyatları Karadeniz Bölgesi’ndeki ihracat arzının daralması nedeniyle önemli ölçüde yükseldi. Avrupa’daki kolza yağı fiyatları ise, yeni mahsul arzının henüz oluşmaması nedeniyle geriledi.
Et Fiyatları Yeni Rekor Seviyeye Ulaştı
Et Fiyat Endeksi de temmuz ayında yüzde 1,2 oranında artarak 127,3 puanla tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Bu yükseliş, özellikle Çin ve ABD gibi büyük ithalatçı ülkelerdeki talep artışının etkisiyle sığır ve koyun eti fiyatlarının yükselmesiyle gerçekleşti. Küresel et talebindeki canlılık, fiyatların artmasına doğrudan katkı sağladı.
Süt Ürünlerinde Fiyatlar Dalgalanıyor
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi ise temmuzda yüzde 0,1 azalarak 155,3 puana geriledi. Bu, Nisan 2024’ten bu yana kaydedilen ilk düşüş olarak kayda geçti. Özellikle tereyağı ve süt tozu fiyatları, Asya bölgesinde arz bolluğu ve zayıf ithalat talebi nedeniyle düşüş gösterdi. Buna karşılık, Asya ve Yakın Doğu pazarlarındaki güçlü talep ile Avrupa Birliği’ndeki ihracat arzının azalması nedeniyle uluslararası peynir fiyatları artmaya devam etti.
Tahıl Fiyatlarında Karışık Görünüm
Tahıl Fiyat Endeksi ise temmuz ayında yüzde 0,8 oranında azalarak 106,5 puana geriledi. Bu gerileme, özellikle buğday ve sorgum fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandı. Ancak, mısır ve arpa fiyatlarındaki artış bu düşüşü kısmen dengeledi. Kuzey Yarımküre’de taze mevsimlik buğday hasadının başlaması fiyatları aşağı çekerken, Kuzey Amerika’nın bazı bölgelerinde olumsuz ilkbahar koşulları fiyatlar üzerinde destekleyici bir etki yarattı.
Şeker Fiyatları Düşüş Eğiliminde
Şeker Fiyat Endeksi temmuz ayında yüzde 0,2 azalarak 103,3 puana geriledi ve bu düşüş, beşinci ay üst üste devam etti. 2025-2026 dönemi için Brezilya, Hindistan ve Tayland gibi büyük üretici ülkelerde üretim toparlanmasının beklentisi, fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Öte yandan, küresel şeker ithalatında gözlemlenen toparlanma işaretleri, fiyatlardaki düşüşü bir nebze yumuşattı.
Temmuz ayında küresel gıda fiyatlarındaki artış, özellikle et ve bitkisel yağ sektörlerindeki talep ve arz dengesizliklerinden kaynaklandı. Bitkisel yağ fiyatlarındaki artış, enerji maliyetleri, üretim koşulları ve uluslararası ticaret dinamikleri gibi birçok faktörle desteklendi. Et fiyatlarındaki yükseliş ise küresel talebin artması ve bazı önemli üretim bölgelerindeki kısıtlamalarla şekillendi. Diğer yandan, süt ürünleri ve tahıl fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar, arz-talep dengesindeki bölgesel farklılıkların bir yansıması olarak öne çıktı. Bu veriler, küresel gıda güvenliği ve fiyat istikrarı açısından önemli sinyaller verirken, önümüzdeki dönemde de bu fiyat hareketlerinin yakından takip edilmesi gerekecek.
