İklim Kanunu üzerinden başlayan tartışmada “yapay et” gündemi
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada kamuoyunda tartışmalara neden olan İklim Kanunu’na ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Erdoğan, özellikle sosyal medyada dile getirilen ve zaman zaman AKP içinden de yükselen eleştirilere karşı sert konuştu.
Erdoğan, “İklim kanunu tamamen yerli ve milli bir kanundur. 'Tarım yasaklanacak, çiftçi istediği ürünü ekemeyecek, millete yapay et yedirilecek' türünden safsatalarla bu kanunu kötülemek çok büyük bir şuursuzluk örneğidir. Değil tarım alanlarımızı, bir karış toprağımızı bile teslim alacak güç dünya üzerinde henüz mevcut değildir” ifadelerini kullandı.
Bu açıklamalar sonrası kamuoyunda “Türkiye’de yapay et var mı?” sorusu yeniden gündeme geldi.
Tarım ve Orman Bakanlığı: “Yapay etle ilgili hiçbir yasal altyapı yok”
Tartışmaların büyümesi üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı da bir açıklama yayımlayarak sosyal medyada yayılan iddiaları yalanladı. Açıklamada, hayvan pazarlarının bilinçli şekilde kapatıldığı, bunun “yapay et üretiminin önünü açmak” amacı taşıdığı ve şap hastalığının bu doğrultuda “bahane edildiği” yönündeki yorumların tamamen asılsız olduğu vurgulandı.
Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Bakanlığımızca yapılan bu uygulamanın, Paris İklim Anlaşması veya İklim Kanunu ile uzaktan yakından hiçbir ilgisi olmadığı gibi, yapay et üretiminin önünü açacak iddiası da tamamen hayal ürünüdür. Yapay et üretimi, ülkemizde ruhsatlandırılmış, ticarileşmiş veya desteklenen bir faaliyet değildir.”
Türkiye’de tek girişim: “Biftek” şirketi laboratuvarda et geliştiriyor
Her ne kadar Türkiye’de yapay et henüz ticarileşmemiş olsa da, bu alanda Ar-Ge çalışmaları yapan yerli firmalar da bulunuyor. Bunlardan biri olan “Biftek” adlı biyoteknoloji şirketi, laboratuvar ortamında kültür eti üretimi üzerine çalışmalar yürütüyor.
Firmanın CEO’su Kerem Erikci, 2021 yılında yaptığı açıklamada “2025 yılında laboratuvar üretimi et satışa çıkacak. Et çok daha doğal ve ucuz yöntemlerle üretilecek” demişti.
Erikci, “Yapay et” tanımının teknik olarak yanlış olduğunu, aslında biyolojik olarak normal et ile aynı yapıya sahip olan bu ürünün “temiz et”, “kültür eti” ya da “laboratuvar eti” olarak adlandırıldığını belirtiyor.
“Yapay et” doğal etten farkı ne?
Biftek CEO’sunun açıklamalarına göre, laboratuvar ortamında üretilen etin besin değerleri ile geleneksel et arasında fark bulunmuyor. Ancak üretim süreci açısından ciddi avantajlar söz konusu:
-
Daha az su ve enerji ihtiyacı
-
Antibiyotiksiz üretim
-
Hayvansal hastalıklara karşı daha güvenli
-
Sera gazı salınımı çok daha düşük
Henüz yüksek maliyet nedeniyle piyasaya sürülemeyen bu ürünün fiyatı zamanla düşerse, geleneksel etin yerini alma ihtimali de artıyor.
Türkiye'de yapay et yok, ama takipte
Erdoğan’ın sert çıkışı sonrası gündeme gelen “yapay et” meselesi, Türkiye’de şu an için mevzuat, ruhsat ve üretim aşamasına geçmiş değil. Ancak dünyadaki gelişmeler paralelinde, yerli girişimlerin bu alanda ön hazırlık yaptığı görülüyor. Yapay etin iklim değişikliğiyle mücadelede nasıl bir rol oynayacağı ve Türkiye’de bu konudaki tutumun ilerleyen süreçte nasıl şekilleneceği ise merak konusu olmaya devam ediyor.
