Gıda güvenliği konusu Türkiye gündeminde yerini koruyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Tarım ve Orman Bakanlığı’na yönelttiği soru önergesiyle gündeme gelen salmonella denetimlerinde şeffaflık tartışmaları yeniden alevlendi. Bakanlık, 2024 yılında yüzbinlerce numune üzerinde analiz yapıldığını ve salmonella oranının yüzde 1’in altında kaldığını bildirse de, tespit edilen işletme ve ürünlerle ilgili detaylı bilgi paylaşmaktan kaçınıyor.
Denetimler Var, Ancak Sonuçlar Açıklanmıyor
Ömer Fethi Gürer, “Gıdadaki sorunlar doğrudan sağlığımızı etkiliyor. Piyasaya sunulan ürünlerin insan sağlığına zararsız olması temel önceliktir” diyerek Bakanlığın açıklamalarındaki belirsizliklere dikkat çekti. Gürer ayrıca, Mayıs ayında ihraç edilen dört üründe salmonella tespit edildiğini hatırlatarak, bu ürünlerin üçünün susam tohumu, birinin ise vanilyalı helva olduğunu ve tüm vakaların “ciddi risk” olarak sınıflandırıldığını vurguladı.
Bakanlığın 2024 yılı verilerine göre denetimlerin “riske dayalı” olarak yürütüldüğü ifade edilirken, ihlallerin detayları ve uygulanan yaptırımlar hakkında kamuoyuna bilgi verilmemesi eleştirilerin odağında yer alıyor. Ayrıca, Yunanistan’a ihraç edilen üç ürünün sınırda reddedilmesi ve Almanya’ya gönderilen bir üründe uyarı bildiriminde bulunulması, sorunun sadece yurt içiyle sınırlı kalmadığını ortaya koyuyor.
Bakanlığın Yanıtları: Veriler Var, Açıklama Yok
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın verdiği bilgiye göre, Türkiye genelinde 9 ilde toplam 14 yumurta ürünleri işleme tesisi bulunuyor. Denetimlerin, işletmelerin ürün riski ve hijyen koşullarına göre yoğunlaştırıldığı ifade edilirken, işletmelerin “Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği” doğrultusunda salmonella analizi yapmakla yükümlü olduğu bildirildi.
2024 yılında Ulusal Salmonella Kontrol Programı çerçevesinde 84 bin 273 numune analiz edilirken, salmonella oranının yüzde 1’in altında kaldığı ve insan sağlığı açısından tehlikeli kabul edilen S. Enteritidis ve S. Typhimurium serotiplerinin baskın olmadığı belirtildi.
Et ve et ürünlerine yönelik denetimlerde ise 2024 yılında 12 bin 441 resmi kontrol gerçekleştirildiği ve mevzuata aykırı durumlarda gerekli yaptırımların uygulandığı aktarıldı.
Şeffaflık Talebi Büyüyor
Gıda güvenliği alanında yapılan bu açıklamalar, kamuoyunun tatmin olmasını sağlamış değil. Uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları, salmonella tespit edilen ürünlerin ve işletmelerin açık bir şekilde duyurulması gerektiğini belirtiyor. Halk sağlığını doğrudan etkileyen bu tür bilgilerde şeffaflığın artırılması talep ediliyor.
