HABER: Hayrettin ACAR
Türkiye'de nükleer soruların eleştirel gözlemcisi olan Pınar Demircan konu ile ilgili olarak 'Akkuyu-Ecemiş fayının 25 km ötesinde yer almakla kalmayıp, Kıbrıs'ı Akkuyu'ya bağlayan deniz altı deprem fayında da yer almaktadır' açıklaması yapmıştı.
İnşaatı yakından izleyen bağımsız araştırmacılar, Nükleer santralin güvenliğiyle ilgili ne kadar saydamlık olduğu konusunda endişeliler. Bağımsız araştırmacılar tarafından 'Çok şanslıydık ama bu kez yıkıcı olmasa da Akkuyu gelecek için tehlike arz etmekte. Saydamlık konusunda büyük bir eksiklik bulunmakta. Burası bir Rus bölgesi ve içeri giremiyoruz. Yarın başka bir deprem olursa ve yakıtlar reaktörlere verilmiş olursa bu bir felaket olacaktır ve bu da tümüyle öngörülebilir' açıklaması yapıldı.
Deprem sonrası açıklama yapan Rosatom, 'Hatay'da 6.4 büyüklüğünde deprem meydana gelmiştir. Mersin'de de hissedilen depremin ardından Akkuyu NGS sahasında hızla yapılan inceleme sonucunda herhangi bir anormallik veya hasar tespit edilmemiştir. Sahadaki inşaat ve montaj çalışmaları devam etmektedir. Akkuyu NGS sahasındaki inşaatın tüm aşamaları bağımsız denetim kuruluşları ve ulusal düzenleyici kurum olan Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından yakından izlenmektedir' denildi.
Rosatom şirketi yetkilisi Anastasia Zoteeva, 'Burada 3 ölçeğinde sarsıntılar hissettik. Ama uzmanlarımız binalarda, vinçlerde ve donanımlarda hiçbir hasar olmadığını açıkladılar' dedi ve 'İnşaat ve yerleşim yerleriyle ilgili işlemlerin güvenlik içinde yürütülmesini sağlamak amacıyla geniş tanı önlemleri yürütüyoruz' diye ekledi.
Likhachev, bölgedeki depremlere ilişkin, 'Yaşanan zorluklara rağmen Akkuyu şantiyesi 3-4 noktaya kadar sarsıldı, belki ekipmanların yönünün değiştirilmesiyle ilgili bazı ayrıntılar dışında herhangi bir hasar ya da çalışma temposunda bir kesinti olmadı' dedi.
Olası durumlar karşısında önlemler alındığını aktaran Rosatom, 'AKKUYU NÜKLEER A.Ş'nin acil durum birimleri olan Seferberlik Birimi ile Sivil Savunma ve Acil Durumlar Birimi, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile iş birliği yapmaktadır' ifadeleri kullanıldı.
'Akkuyu NGS projesinin tasarımı 9 büyüklüğündeki maksimum depremlere göre yapılmıştır'
Deprem sonrası Akkuyu Nükleer Santrali'nin mevcut durumu ile ilgili bilgi aktaran Rosatom, ' Akkuyu NGS sahası, AFAD tarafından hazırlanan 'Türkiye Deprem Haritası'nda, deprem bölgeleri sınıflandırmasına göre en güvenli kabul edilen beşinci derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Bölgede yapılan gözlemlere göre sahanın çevresindeki 50 km'lik alanda gözlem tarihi boyunca, hiçbir büyük ve yıkıcı deprem gözlenmemiştir. Ancak Akkuyu NGS projesinin tasarımı 9 büyüklüğündeki maksimum depremlere göre yapılmıştır. NGS inşaatı sırasında da sismik aktiviteler düzenli olarak izlenmektedir. Sahanın içinde 2 sismik ölçüm istasyonu bulunmaktadır. 40 kilometrelik bir alanda da 12 tane daha yer almaktadır. İstasyonlardan alınan veriler toplanmakta ve Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün (KRDAE) Türkiye bilgi işlem merkezine iletilmektedir. Sahadaki sismik aktivitenin analizi, arazi parametrelerini açıklığa kavuşturmak ve doğrulamak için yapılmaktadır. Sahadaki tüm bina ve yapılar, kategorilerine bağlı olarak belirli yüklere uygun şekilde tasarlanmıştır. İzleme sırasında, parametrelerin tasarıma göre değiştiği ortaya çıkarsa, derhal yeniden hesaplama yapılacak ve gerekirse belirli yapıları güçlendirmek için önlemler alınacaktır' ifadeleri kullanıldı.
Rosatom tarafından, '2011'den 2017'ye kadar olan dönemde, Türkiye Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu mevzuatının modern gereklilikleri ve IAEA'nın tavsiyeleri doğrultusunda, Akkuyu NGS şantiyesinde bir dizi mühendislik araştırması yapılmıştır. Bu çalışmalar, bölgesel alanlar (300 km'lik bir yarıçap içinde), yakın bölgeler (25 km'lik bir yarıçap içinde), inşaat sahasına bitişik (5 km'lik bir yarıçap içinde) ve nükleer santralin bulunduğu yerlerde gerçekleştirilmiştir. Bilgilerin güvenilirliğini doğrulamak ve hata olasılığını ortadan kaldırmak için deprem tehdidi ile ilgili çalışmalar birbirinden bağımsız dört araştırma grubu tarafından yürütülmüştür: Bu araştırma grupları şöyledir: Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü (Türkiye), Rusya Bilimler Akademisi - Dünya Fiziği Enstitüsü (Rusya), Worley Parsons (Avrupa) ve RIZZO (ABD). Çalışmalar, Akkuyu sahasının parametrelerinin bir nükleer enerji santralinin inşası için mevcut tüm yasal gerekliliklere uygun olduğunu doğrulamıştır' açıklaması yapılırken, 'Fukuşima olayının ardından nükleer santral tasarımlarının yeniden değerlendirilmesini takiben, Akkuyu için Maksimum Tasarım Depremi'ni (MDE) %40 şiddetinde aşan depremler için ek testler gerçekleştirilmiştir. Değerlendirme sonuçları, ana sistemlerin, yapıların ve ekipmanların MRZ şiddetindeki deprem yüklerini absorbe etmek için yeterli rezerve sahip olduğunu ve MRZ+ yüzde 40 yüklerine karşı dayanıklı olduğunu göstermektedir. Muhafaza kabuğu böyle bir etki durumunda sıkı kalacaktır ve reaktör binasının betonarme yapıları sağlam kalacaktır. MRZ+ yüzde 40 şiddetindeki bir sismik etki sonucunda radyoaktif maddelerin muhafaza kabuğu dışına salınması söz konusu değildir' ifadelerine yer verildi.
'Hasar Yok, İnşaat Devam Ediyor'
Rosatom'un Akkuyu Nükleer proje şirketinden yapılan açıklamada da, dün Hatay'ın Defne ilçesinde meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki depremin ardından Akkuyu nükleer santral sahasında 'herhangi bir hasar tespit edilmediği ve santral inşaatının devam ettiği' belirtildi.