İspanya Dışişleri Bakanlığı, Filistin topraklarında başkenti Doğu Kudüs olan tam bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını resmen desteklediğini açıkladı. Bakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada, bu kararın BM kararları ve uluslararası hukuk çerçevesinde alındığı belirtilirken, Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkına vurgu yapıldı. Bunun yanı sıra İspanya, Güney Afrika’nın Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) taşınan ve İsrail’in Gazze’ye yönelik eylemlerini “soykırım” olarak nitelendiren davaya resmi olarak katılma kararı aldı.
Destek Açıklaması
Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “İspanya hükümeti, başkenti Doğu Kudüs olan tam bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını uluslararası toplumun öncelikli hedefi olarak görmekte ve bu yöndeki çabaları desteklemektedir” ifadeleri yer aldı. Metinde, iki devletli çözüm modelinin Birleşmiş Milletler kararlarıyla teyit edildiği ve Filistin halkının acil ihtiyaçlarının karşılanması gerektiği vurgulandı. Madrid yönetimi, barış sürecinin yeniden canlandırılması için taraflar arasında doğrudan müzakerelerin önemine dikkat çekti.
Soykırım Davasına Katılım
İspanya, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin BM Genel Sekreteri aracılığıyla UAD’ye taşıdığı başvuruda yer alan “soykırım” suçlamalarına destek vermek amacıyla resmi katılım talebinde bulundu. Dışişleri kaynaklarına göre, bu adım, uluslararası hukukun üstünlüğüne ve sivillerin korunmasına yönelik ortak yükümlülüğün bir gereği olarak değerlendiriliyor. Madrid, bu hamleyle İsrail’in Gazze operasyonlarının uluslararası mahkemelerde tartışılmasını sağlayarak hukuki süreçte aktif rol almayı hedefliyor.
Uluslararası Tepkiler ve Gerekçe
İspanya’nın bu kararı, Avrupa Birliği içerisinde farklı görüşlerin hakim olduğu bir dönemde geldi. Bazı AB ülkeleri, Filistin meselesinde daha temkinli açıklamalar yaparken, İspanya’nın tam destek beyanı dikkat çekti. Dışişleri Bakanlığı, açıklamasında geçmiş dönemde gerçekleştirilen ateşkes girişimlerine ve barış görüşmelerine atıf yaparak, kalıcı bir çözümün sadece karşılıklı güvenin tesis edilmesiyle mümkün olacağını belirtti. Ayrıca, İspanya hükümeti, UAD davasına katılım gerekçesi olarak, sivillerin korunması ve uluslararası hukukun ihlaline sessiz kalınmaması gerektiğini gösterdi.
Güney Afrika'nın Açtığı Dava
Güney Afrika Cumhuriyeti, 2023’ün son çeyreğinde, Gazze’deki insani krizin ve İsrail’in askeri operasyonlarının “soykırım” kapsamına girebileceği gerekçesiyle UAD’ye başvurmuştu. Bu talep, dünya çapında geniş yankı uyandırırken, Arap Ligi ve birçok uluslararası örgüt de davayı desteklemişti. İspanya ise uzun süredir Filistin devletinin tanınması ve Ortadoğu barış sürecine olumlu katkı sağlanması konusunda aktif rol oynuyordu. Madrid, 1986’da PLO’yu resmen tanıyan ilk Batılı başkentlerden biri olarak biliniyor.
Gelişmenin Ulusal ve Bölgesel Yansımaları
İspanya’nın desteği, Filistin yönetimi tarafından memnuniyetle karşılandı. Filistin Devlet Başkanı Sözcüsü, Madrid’in kararını “cesur ve adil bir adım” olarak nitelendirerek, diğer AB ülkelerini benzer adımlar atmaya davet etti. Öte yandan, İsrail hükümeti, İspanya’nın UAD’ye katılım kararını “tek taraflı ve taraflı bir yaklaşım” olarak değerlendirdi. Tel Aviv yönetimi, bu hamlenin barış çabalarına zarar vereceğini savundu. İspanya ise açıklamasında, amacın barış sürecini canlandırmak ve sivillerin korunmasını sağlamak olduğunu yineledi.
