Helenistik döneme ait bir liman kenti olan Aphrodisias'ın kalıntıları üzerine kurulu olan Tisan, bir yandan doğal güzellikleriyle ziyaretçileri büyülerken, diğer yandan arkeolojik alanların hemen yanı başında yükselen tatil siteleri ve villalarla boğuşuyor. Arkeologlar ve doğa koruma savunucuları, bölgenin bütüncül bir koruma planı olmadan ve denetimsiz bir şekilde gelişmesinin, hem tarihi dokuyu hem de yarımadanın eşsiz doğasını geri dönülmez bir şekilde yok edeceği konusunda yetkilileri uyarıyor.
Tarihin ve Denizin Buluştuğu Nokta: Aphrodisias Antik Kenti
Tisan yarımadası, aslında antik çağlarda "Aphrodisias" adıyla bilinen önemli bir yerleşim yeriydi. Adını güzellik ve aşk tanrıçası Afrodit'ten alan kent, özellikle Roma ve Bizans dönemlerinde aktif bir liman olarak kullanılıyordu. Bugün yarımadanın dört bir yanına dağılmış olan kilise kalıntıları, sarnıçlar, nekropol (antik mezarlık) alanları ve liman yapıları, bölgenin zengin tarihinin sessiz tanıklarıdır.
Bölgenin en önemli buluntusu ise, şu anda Silifke Müzesi'nde koruma altında bulunan, MS 4. yüzyıla ait bir kilisenin taban mozaiğidir. Üzerinde balık, kuş ve mitolojik figürlerin yer aldığı bu eser, dönemin sanat anlayışı ve zenginliği hakkında paha biçilmez bilgiler sunmaktadır. Uzmanlar, "Bu mozaik sadece bir başlangıç. Yarımadada yapılacak detaylı bir yüzey araştırması ve kazı çalışması, Kilikya tarihine ışık tutacak yeni eserler ortaya çıkarabilir. Ancak bunun için önce mevcut yapılaşmanın durdurulması gerekiyor" diyor.
Kontrolsüz Yapılaşma ve 'Rant' Baskısı: Cennetin Geleceği Tehlikede
Geçmişte sadece küçük bir kooperatif sitesiyle bilinen Tisan, sosyal medya ve kulaktan kulağa yayılan ünüyle son yıllarda yoğun bir ziyaretçi ve yatırımcı akınına uğradı. Bu durum, bölgedeki arazi değerlerini artırırken, sit alanı kararlarına rağmen yeni yapıların inşa edilmesinin de önünü açtı. Bazı inşaatların, antik kalıntıların ve nekropol alanlarının hemen yanı başında, hatta üzerinde yapıldığı iddia ediliyor.
Bölgedeki çevre dernekleri ve yerel halk, Tisan'ın geleceği konusunda endişeli. Bir bölge sakini, "İnsanlar buranın sessizliğine, tarihle iç içe geçmiş doğasına geliyor. Ama her köşe başında bir inşaat yükseliyor. Bu gidişle Tisan'ın Antalya'daki tatil beldelerinden bir farkı kalmayacak. Sit alanı tabelası var ama denetleyen yok. Bu cennetin betona kurban gitmemesi için acil ve kalıcı önlemler alınmalı" sözleriyle durumu özetliyor.
