VPN hizmeti sağlayıcısı Surfshark’ın gerçekleştirdiği son araştırma, sosyal medya platformlarının kullanıcılarının konum bilgilerini toplama ve işleme alışkanlıklarını detaylı bir şekilde ortaya koydu. Çalışma, özellikle Apple App Store’daki en popüler 10 sosyal medya uygulamasının varsayılan konum izinlerini mercek altına aldı ve bazı platformların kullanıcı verilerini diğerlerine kıyasla çok daha yoğun biçimde topladığını ortaya koydu.
Araştırma sonucuna göre X, kullanıcılarının konum bilgilerini en yoğun şekilde talep eden ve işleyen uygulama olarak öne çıktı. X’i, Meta’ya ait Instagram, Threads ve Facebook takip etti. Onları Pinterest, Snapchat, LinkedIn ve YouTube izledi. Ancak LinkedIn ve YouTube’un, diğerlerine kıyasla konum verilerini çok daha sınırlı ölçekte işlediği ve yalnızca algoritmalar ile uygulamanın temel işleyişinde kullandığı belirtildi.
Konum Verileri Neden Bu Kadar Önemli?
Akıllı telefonlar iki farklı türde konum bilgisi depoluyor: genel konum ve hassas konum. Genel konum, kullanıcıların yalnızca bulundukları bölgeyi gösterirken; hassas konum, GPS, Bluetooth ve IP adresi üzerinden kesin koordinatların belirlenmesini sağlıyor. Surfshark CTO’su Donatas Budvytis, hassas konum verilerinin en değerli kullanıcı bilgisi kategorisine girdiğini vurguluyor. Budvytis’e göre bu veriler, kullanıcıların rutinlerini, davranış kalıplarını ve alışkanlıklarını ortaya çıkarabilir; hatta reklamcılıktan siyasi manipülasyona kadar birçok amaç için kullanılabiliyor.
Bu durum, sosyal medya kullanıcılarının farkında olmadan günlük hareketlerinin detaylı şekilde takip edilmesine ve analiz edilmesine yol açıyor. Özellikle hassas konum verileri, kullanıcıların fiziksel dünyadaki davranışlarını ve tercihlerini daha doğru şekilde anlamak isteyen şirketler için paha biçilmez bir kaynak oluşturuyor.
En Çok Veri Toplayan Uygulamalar
Araştırmada, sekiz sosyal medya uygulamasının hassas konum verisi talep ettiği belirlendi. X’in başı çektiği listede Instagram, Threads, Facebook ve Pinterest de yer alıyor. Snapchat daha sınırlı veriyle yetinirken; LinkedIn ve YouTube neredeyse hiç hassas konum talebinde bulunmuyor. Toplanan bu bilgiler, sosyal ağların reklamverenlere daha hedefli ve kişiselleştirilmiş seçenekler sunmasına imkân tanıyor. Ayrıca X ve Pinterest’in, bu verileri kullanıcıları takip amaçlı da kullanabileceği iddiaları öne çıkıyor.
VPN Tek Başına Konum Verilerini Korumuyor
VPN’ler, internet trafiğini şifreleyip IP adresini gizleyerek çevrimiçi güvenliği artırsa da, GPS ve yakındaki ağlardan toplanan hassas konum verilerine karşı yeterli değil. Yani bir kullanıcı VPN ile farklı bir şehirden internete bağlansa bile, GPS verisi gerçek konumunu işaret etmeye devam ediyor. Bu durum, VPN kullanımının özellikle kamusal Wi-Fi ağlarında güvenlik sağlasa da, sosyal medya platformlarının konum toplamaya devam ettiğini gösteriyor. Dolayısıyla kullanıcıların sadece VPN’e güvenerek konum gizliliğini tam anlamıyla koruyamayacağı belirtiliyor. Kullanıcıların hassas konum verilerini paylaşmadan önce uygulamaların izin ayarlarını dikkatli şekilde incelemesi ve mümkünse konum paylaşımını minimum seviyeye çekmesi öneriliyor.
