Kuzey Makedonya’da doğum oranlarının düşmesiyle mücadele kapsamında hükümetin gündemine aldığı “bekarlık vergisi” uygulaması, sadece bu ülkeyle sınırlı kalmadı. Taslağa göre evlenmeyen bireylerden alınacak ek vergi ile hem aile yapısının güçlendirilmesi hem de nüfus artışının desteklenmesi hedefleniyor. Türkiye’de de benzer demografik sorunların yaşanması, bu modeli yerli kamuoyunun gündemine taşıdı.
Toplum Ne Diyor? Vergi Mi, Evlilik Mi?
Türkiye’de bekar vergisi uygulanması ihtimali sosyal medyada ve sokakta geniş yankı buldu. Kimileri bu düzenlemeyi desteklerken, kimileri sert şekilde eleştirdi. Bazı vatandaşlar, “Yalnızlık Allah’a mahsustur, evliliğe teşvik yerinde olur” derken; bir diğer kesim, “Geçinemiyoruz ki, evlenemiyoruz ki… Şimdi bir de vergi mi çıkacak?” tepkisini veriyor.
Özellikle gençler arasında yapılan anketlere göre görüşler oldukça bölünmüş durumda. “Evlilik çok pahalı. Düğün, ev eşyası, kira, altın… Şu anki şartlarda evlilik lüks oldu” diyen vatandaşlar, bekar vergisinin kendi ekonomik gerçeklikleriyle örtüşmediğini savunuyor.
Bir vatandaş şöyle konuştu:
“Evliliğin maliyeti 300 bin TL’yi buluyor. Devlet bana yılda 15 bin TL bekar vergisi çıkarsa, belki ödemeyi tercih ederim. Sonuçta artık matematik her şey.”
Evliliğe Ekonomik Teşvik Mi, Vergi Cezası Mı?
Bekar vergisi fikri, bazı uzmanlar tarafından “negatif teşvik” olarak tanımlanıyor. Bu yaklaşım, gençleri evliliğe yönlendirmek için ceza yerine destekleyici politikaların geliştirilmesi gerektiğini savunuyor.
Sosyologlara göre ise evlilik oranlarının düşmesi sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel dönüşümlerle ilgili.
Ekonomist Prof. Dr. Levent Atalay ise şunları söylüyor:
“Evlilik oranlarındaki düşüş, gelecekte sosyal güvenlik sistemini ciddi şekilde zorlayacak. Emekli nüfus artarken, çalışan genç nüfus azalıyor. Vergi, teşvik, kampanya gibi araçlarla bu eğilim tersine çevrilmeli. Ancak bu konuda cezacı değil, destekleyici bir politika tercih edilmeli.”
Türkiye’de Benzeri Gündeme Gelir Mi?
Cumhurbaşkanlığı ve Aile Bakanlığı bugüne kadar bekar vergisi gibi bir düzenleme üzerinde çalışıldığını açıklamasa da, doğum oranlarının düşmesine karşı bazı teşvik politikaları zaman zaman gündeme geliyor. 2023 yılında üçüncü çocuğa verilen maddi destek ve evlilik kredisi gibi uygulamalar bunun örnekleri arasında gösteriliyor.
Ancak Kuzey Makedonya örneği, Türkiye’deki mevcut evlenme oranlarının düşüklüğü ve gençlerin evlilikten uzaklaşma eğilimleriyle birlikte tekrar gündeme gelmiş durumda.
