Değişikliğin Ayrıntıları
30 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik, dijital ortamlarda paylaşılan tüm taşınmaz ilanlarını yakın mercek altına alıyor. Düzenleme, yalnızca emlak işletmelerini değil doğrudan konut sahiplerini de mali sorumluluk kapsamına dahil ediyor. Buna göre piyasa verileriyle bağdaşmayan veya belgelendirilebilir temele dayanmayan her fiyat artırımı “gerekçesiz” kabul edilecek ve idari yaptırıma tabi tutulacak.
Fahiş Fiyat Artışı Nasıl Belirlenecek?
Ticaret Bakanlığı, “genel ekonomik göstergelerle uyumsuzluk” ilkesini denetimin temel ölçütü olarak tanımladı. İlan platformlarında görülen ani ve orantısız fiyat sıçramaları için mülk sahibinden veya aracı emlak ofisinden geçerli kanıt—örneğin ciddi bir tadilat faturası, konum iyileştirmesi belgesi ya da resmi ekspertiz raporu—istenebilecek. Somut gerekçe sunamayan ilan sahipleri doğrudan ceza süreciyle karşılaşacak.
Denetim ve Yaptırım Mekanizması
Bakanlık bünyesinde oluşturulan özel ekipler, büyük ilan siteleriyle API tabanlı veri paylaşımı yaparak günlük fiyat hareketlerini takip edecek. Fiyat manipülasyonu tespit edilen ilanların yayıncılarına 300 bin TL’ye kadar para cezası verilebileceği, tekrarlayan ihlallerde ise ilan yayınlama yetkisinin geçici olarak askıya alınabileceği bildirildi. Aracı emlak firmalarının “göz yumması” da aynı tarifeden cezalandırılacak.
Sektörün Tepkisi ve Beklentiler
Gayrimenkul danışmanları, düzenlemenin “kayıt dışı fırsatçılığın frenlenmesi” adına olumlu ancak uygulamada rehber desteğinin şart olduğu görüşünde. Uzmanlar, emlak ofislerinin müşteriye fiyatlandırma danışmanlığı verirken resmi belgeleri önceden hazırlamasının önemine dikkat çekiyor. İstanbul Emlak Brokerleri Derneği (İEBD) Başkanı Selin Ersoy, “Piyasada güven ortamı oluşursa alım–satım hızlanır, bu da sektörün lehine” açıklamasını yaptı.
Piyasa Dengesi İçin Kalıcı Adımlar
Bakanlık, düzenlemenin sadece başlangıç olduğunu vurgulayarak, ilerleyen dönemde bölgesel emlak endekslerinin açık veri haline getirileceğini ve ilanlara otomatik “referans fiyat bandı” ekleneceğini duyurdu. Amaç, tüketicinin yanıltıcı ilanlarla vakit kaybetmesini önlemek ve reel piyasa değerini şeffaf biçimde göstermek.
Son iki yılda büyükşehirlerde kiralık ve satılık konut fiyatları enflasyonun çok üzerinde artmış, “ilanı görene kadar fiyat yükseltme” gibi fırsatçı yöntemler kamuoyunda tepkilere yol açmıştı. Kasım 2024’te başlatılan ön denetimlerde 3 binden fazla ilanda astronomik artış saptanmış, 18 emlak işletmesine toplam 12 milyon TL ceza kesilmişti. Yeni yönetmelik bu geçici önlemleri kalıcı mevzuata dönüştürerek fiyat şişkinliğine karşı hukuki zemin oluşturdu.
