Türkiye’de sıfır araçlar üzerindeki vergi oranları tartışılmaya devam ediyor. Son yapılan düzenlemeyle birlikte bazı araç tiplerinde ÖTV oranı yüzde 4’ten yüzde 50’ye çıkarıldı. Ancak esas sürpriz, bu artışın KDV hesaplamasını da doğrudan etkilemesiyle yaşandı. KDV’nin de araç bedeline değil, ÖTV dahil tutara uygulanması toplam maliyeti çarpıcı şekilde artırdı. Bu gelişme tüketicilerden çok vergi uzmanlarını bile şaşırttı.
Gerçek maliyet hesaplanınca fark anlaşılıyor
Nefes Gazetesi’nden Ali Öztürk’ün hazırladığı örnek, düzenlemenin etkisini net şekilde gösteriyor. 2 milyon 665 bin TL olan bir pick-up aracın önceki ÖTV’si yalnızca 106 bin TL düzeyindeydi. Yeni sistemle birlikte bu tutar 1 milyon 327 bin TL’ye yükseldi. Aynı aracın KDV’si ise 552 bin TL’den, 796 bin TL’ye çıktı. Bu da araç fiyatı artmasa da, toplam vergi yükünün adeta ikiye katlandığını ortaya koyuyor.
Yüzde 222'lik artış gündeme damgasını vurdu
Yapılan hesaplamaya göre, vergi düzenlemesi sonrası pick-up modelinin toplam satış fiyatı 3 milyon 983 bin TL’ye ulaşıyor. Eski sistemde araç için ödenen toplam vergi 658 bin TL iken, şimdi bu rakam 2 milyon 124 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bu, bir gecede yüzde 222’lik bir vergi artışı anlamına geliyor. Sadece bir düzenleme ile vatandaşın cebinden çıkacak meblağ bu denli yükselmiş durumda.
Sektörde tepki var, çözüm önerileri gündemde
Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren firmalar ve ithalatçılar, bu artışın satışları doğrudan olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Ticari araç yatırımlarının yavaşlaması bekleniyor. Ekonomistler ise, ÖTV ile birlikte hesaplanan KDV'nin “vergi üzerine vergi” olduğu yönünde yorumlar yapıyor. Vergi sisteminin sadeleştirilmesi ve dolaylı vergilerin düşürülmesi yönünde çağrılar artıyor. Ancak şu aşamada yetkili kurumlardan herhangi bir geri adım sinyali gelmiş değil.