Türkiye’de trafiğe çıkan araçları yakından ilgilendiren çok önemli bir değişiklik yürürlüğe girdi. Karayolları Trafik Yönetmeliği'nde yapılan düzenleme, Resmi Gazete’de yayımlanarak resmen yürürlüğe konuldu. Yeni yönetmelikle birlikte, kapsam dahilindeki araçlara iç ve dış kamera, araç takip sistemi, görüntü kayıt cihazı ve acil durum butonu takılması zorunlu hale getirildi. Bu ekipmanlar, özellikle toplu taşıma ve servis araçlarını kapsayan belirli model aralığındaki araçlarda uygulanacak ve sürece ilişkin ayrıntılı bir takvim de belirlendi.
Hangi Araçlar Etkilenecek? İşte Model Yılına Göre Zorunluluk Takvimi
Yönetmelik değişikliğiyle birlikte uygulamaya konulacak sistemlerin araçlara hemen entegre edilmesi gerekmeyecek. Aşamalı geçiş sistemi kapsamında araçların model yıllarına göre belirli tarihlerde bu sistemleri barındırmaları zorunlu olacak. Yönetmeliğe göre: 2025-2023 model araçlar, 1 Ocak 2026 tarihinden sonra gerçekleşecek ilk muayenelerinde bu sistemleri taktırmak zorunda olacak.
2022-2018 model araçlar için bu zorunluluk 1 Ocak 2027 tarihinden sonra yapılacak ilk araç muayenesinde başlayacak. 2017 ve daha eski model araçlar ise 1 Ocak 2028 sonrasında girecekleri ilk araç muayenelerinde bu yükümlülüğü yerine getirmekle yükümlü olacak. Yani sistem adım adım devreye alınacak ve araç sahiplerinin bu tarihlere kadar gereken teknolojik donanımları araçlarına entegre etmeleri beklenecek.
Okul Servislerine Özel Geçiş Süreci: Yeni Düzenlemeye Uyulmazsa Muayeneden Geçilemeyecek
Yeni yönetmelik sadece model yıllarına göre değil, aracın kullanım amacına göre de farklılıklar içeriyor. Özellikle öğrenci taşıyan okul servisleri için özel bir geçiş süreci tanındı. Mevcut durumda eski yönetmeliğe uygun şekilde kamera sistemine sahip olan okul servis araçları için tanınan süre şu şekilde açıklandı:
"18 Şubat 2025 ile 1 Ekim 2025 tarihleri arasında okul servisi olarak tescil edilen ve eski yönetmeliğe uygun kamera kayıt cihazı takılı olan araçlarda, yeni şartlar 31 Aralık 2027 tarihinden sonraki ilk muayeneye kadar aranmayacak."
Bu geçiş süreci kapsamında, okul servis araçları yeni sisteme geçiş için belirlenen tarihe kadar mevcut donanımlarıyla hizmet vermeye devam edebilecek. Ancak söz konusu tarihten sonraki ilk muayenede, tüm yeni donanımların araçta bulunması gerekecek. Aksi takdirde bu araçların muayeneden geçmeleri mümkün olmayacak.
Kamera, Takip Sistemi ve Acil Durum Butonu Artık Zorunlu Ekipmanlar Arasında
Yönetmelikte yapılan düzenlemeyle birlikte özellikle toplu taşıma, yolcu taşıma veya okul servisi hizmeti sunan araçlarda bir dizi teknolojik donanımın zorunlu hale getirilmesi dikkat çekti. Bu kapsamda artık araçlarda şu sistemlerin bulunması gerekecek: Araç Takip Sistemi, İç Kamera, Dış Kamera, Görüntü Kayıt Cihazı, Acil Durum Butonu
Bu ekipmanların amacı hem yolcu güvenliğini artırmak hem de olası acil durumlarda hızlı müdahale sağlamak olarak öne çıkıyor. Özellikle okul servislerinde yaşanabilecek güvenlik sorunlarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yönetmelik Resmi Gazete’de Yayımlandı, Uygulama Yasal Hale Geldi
Tüm bu düzenlemeler, 2025 yılı itibarıyla yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete’de yayımlanarak yasal geçerlilik kazandı. Artık araç sahipleri, belirlenen tarihlere kadar kendi araçlarının model yılına göre uygun sistemleri araçlarına monte ettirmek zorunda olacak. Bu sistemler olmadan araçların trafiğe çıkmasına veya muayeneden geçmesine izin verilmeyecek.
Yeni düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte özellikle servis araçlarında yaşanan bazı güvenlik zafiyetlerinin giderilmesi ve araçların daha fazla denetlenebilir hale gelmesi amaçlanıyor. Hem yolcuların güvenliği hem de sürücülerin sorumluluğu açısından önemli bir adım olarak yorumlanan bu değişiklik, Türkiye'deki taşıma sisteminin dijitalleşmesine yönelik somut bir hamle olarak dikkat çekiyor.
