Türkiye, 7-8 Eylül gecesi yılın en dikkat çekici gökyüzü olaylarından birine tanıklık edecek. Halk arasında “Kanlı Ay” olarak bilinen tam ay tutulması, pazar gecesi Türkiye’nin birçok noktasından çıplak gözle izlenebilecek. Tutulma sırasında Ay, Dünya’nın gölgesine girerek kızıl bir renge bürünecek ve bu görsel şölen yaklaşık 1 saat 20 dakika sürecek.
Ancak, her yıl olduğu gibi bu yıl da sosyal medyada ve bazı astrolog paylaşımlarında, ay tutulmasının büyük depremleri tetikleyebileceğine dair iddialar gündeme geldi. Bu tür söylemler, kimi vatandaşlarda endişe yaratırken, konuya ilişkin bilimsel açıklamalar da kamuoyuna ulaştı.
Deprem Bilimci Serkan İçelli’den Açıklama: Ay Tutulması ve Depremler Arasında Bağlantı Yok
Deprem Bilimci ve Maden Teknolojisi ile Yerbilimleri Mühendisi Serkan İçelli, ay tutulmaları, dolunaylar ve gezegen dizilimlerinin depremler üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığını vurguladı. İçelli, “Bunların hiçbir bilimsel tutarlılığı yok. Bu sadece kelime oyunudur. Elektromanyetik dalgaların gelişi veya yer çekimi gibi kavramlar depremlerle bir alakaya sahip değil. Bu tür iddialara inanmayalım” dedi.
İçelli, ay ve dünyanın birbirine uyguladığı çekim kuvveti sonrasında depremlerin olacağı yönünde konuşmalar yapıldığını ifade ederek, “Ortalama üç ay verip ‘şurada bu deprem olacak, burada şu deprem olacak’ demenin depremlere bir faydası yok. Depremler, doğal süreçler içinde gerçekleşiyor. Örneğin ağustos ayında gerçekleşen dolunaya baktığımızda, bazı depremler gece yarısı olmuş olabilir; fakat bu sadece rastlantıdır” şeklinde konuştu.
Ay’ın Etkisi Karasal Tektonizmayı Değiştirmiyor
İçelli, gelgitler ve su kütlelerinin hareketlerinin küçük kırıklara etkisi olabileceğini ancak bu etkinin yer kabuğunun derinliklerine ulaşmadığını belirtti: “Dünyada gelgitler olabilir, su kütleleri yer değiştirebilir. Bu durum ağırlık merkezinde küçük değişiklikler oluşturur ve yüzeyde kılcal kırıklar üzerinde küçük depremler meydana gelebilir. Ancak yerin 5-10 km derinliğine etkisi söz konusu değildir. Ay’ın bize etkisini bir aracın yanından geçen kamyona benzetebiliriz; yani önemsizdir. Gökteki gezegenlerin dizilişleri veya ayın konumu tektonizmayı çalıştırmaz. Hava ve yer arasında doğrudan bir bağlantı yoktur.”
Dezenformasyona Karşı Bilinçlenme Çağrısı
Serkan İçelli, sosyal medyada yayılan ve sansasyonel olan bu tür iddialara karşı vatandaşları uyardı: “Ay ve güneş tutulmaları denizde gelgitleri etkileyebilir, ancak ay her yıl bizden 3,5 cm uzaklaşıyor ve bunun etkisi sınırlıdır. Bazı astrologlar ayın belirli tarihlerine dikkat çekiyor; bunlar sadece kelime oyunlarıdır ve hiçbir bilimsel temeli yoktur. Bu haberler tamamen dezenformasyon kokuyor, sizi provoke etmek için hazırlanıyor. Kendinizi bunlara kaptırmayın, bilimsel gerçeklere güvenin” dedi.
Türkiye, 7-8 Eylül gecesi gerçekleşecek “Kanlı Ay” tutulmasını heyecan ve merakla beklerken, uzmanlar sosyal medyada dolaşan deprem iddialarının gerçek dışı olduğunu vurgulayarak vatandaşları doğru bilgiye yönlendirmeye devam ediyor.
