Yörük Türkmen Vakfı Mersin İl Başkan Yardımcısı Avukat Şerife Arıcı Yıldız, 8. Gülnar Bilim ve Sanat Etkinlikleri kapsamında gerçekleştirdiği söyleşide, Türk kültüründe kadının tarihsel konumuna dair dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Türk töresinde kadının erkekle eşit haklara sahip olduğunu belirten Yıldız, İslamiyet’in kabulünden sonra Arap kültürünün bu dengeyi bozduğunu ifade etti.
Kadınların tarih boyunca ailede, toplumda ve devlette aktif rol aldığını hatırlatan Yıldız, özellikle Asya bozkırlarında ve Horasan’da yaşayan Türk topluluklarında kadının statüsünün yüksek olduğunu söyledi. Günümüzde ise Cumhuriyet kazanımlarının tehdit altında olduğunu vurgulayarak, kadın haklarının kültürel bir miras olduğunun altını çizdi.
“Tarihimizde kadın hakanlar var”
Av. Şerife Arıcı Yıldız, konuşmasında Türklerin göçebe yaşam sürdüğü döneme atıfta bulunarak, kadının sosyal ve siyasal yaşamdaki yerini tarihsel örneklerle anlattı. O dönemlerde kadının sadece aile içinde değil, devlet yönetiminde de söz sahibi olduğunu ifade eden Yıldız, “Hakanlar devleti hatunlarıyla birlikte yönetirdi. Hatta bazı dönemlerde devletin başına geçen kadın hakanlara da tanık oluyoruz” dedi.
Bu durumun, kadın-erkek eşitliğinin Türk töresinde yalnızca bir ideal değil, aynı zamanda pratiğe dökülmüş bir yaşam biçimi olduğunu gösterdiğini belirtti.
“Emevi-Abbasi etkisiyle kadının yeri değişti”
Kadının toplumdaki yerinin İslamiyet’in kendisinden değil, onun üzerinden Türk toplumuna sirayet eden Arap kültüründen etkilendiğini belirten Arıcı, “Emevi ve Abbasi anlayışı, din adı altında kadınları ikinci plana itti. Bu anlayış zamanla Türk toplumunu da etkiledi” dedi.
Türklerin Anadolu’ya yerleşmesinden sonra, özellikle halifeliğin Osmanlı’ya geçmesiyle birlikte bu etkinin arttığını vurgulayan Yıldız, kadının sosyal hayattan dışlanarak eve kapatıldığını, eski statüsünü yitirdiğini dile getirdi.
“Cumhuriyetle birlikte eşitlik yeniden sağlandı”
Yıldız, kadının hak ettiği statüye yeniden kavuşmasının Atatürk devrimleri ve Medeni Kanun sayesinde mümkün olduğunu ifade etti. Türk töresinde var olan eşitliğin Cumhuriyet ile birlikte yeniden tesis edildiğini söyleyen Arıcı, “Cumhuriyet devrimleri sayesinde kadınlar eğitimden hukuka, siyasetten sosyal hayata kadar her alanda haklarına kavuştu” dedi.
Ancak günümüzde bazı gerici çevrelerin bu kazanımları tehdit ettiğini belirten Yıldız, “Yüz yıl sonra hâlâ kadın haklarına dil uzatılıyor. Ama biz buna müsaade etmeyeceğiz. Kadın-erkek eşitliği hem kültürümüzün mirası hem de çağdaş dünyanın temel değeridir. Haklarımıza, geçmişimize ve geleceğimize sahip çıkmalıyız” sözleriyle çağrısını yineledi.
