Tarım arazilerinde atıl durumun önüne geçmek ve tarım ürünlerinde dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla, iki yıl üst üste ekilmeyen tarım arazilerinin devlet tarafından sezonluk kiraya verilmesi süreci bugün (1 Eylül 2025) itibarıyla başladı. Bu uygulama kapsamında arazi sahipleri, arazilerinin kiralanmasını istemiyorsa 45 gün içinde resmi başvuru yapmak zorunda. Başvuru süresi dolduğunda araziler otomatik olarak kiralama kapsamına alınacak. Kiralama kapsamında olan arazilerden elde edilecek mahsul kiracının olacak, kira bedeli ise arazi sahibine ödenecek.
Araziler Nasıl Tespit Edildi?
Sabah’ın haberine göre, kiraya verilecek arazilerin tespiti amacıyla il ve ilçe tarım müdürlükleri bünyesinde “Arazi Tespit Komisyonu” oluşturuldu. Komisyon, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri ve coğrafi bilgi sistemlerinden elde edilen veriler üzerinden çalışmaları yürüttü. 2024 üretim yılı verilerine (1 Eylül 2023-31 Ağustos 2024) göre, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olan 25.328 parselde yaklaşık 300 bin dekar tarım arazisi işlenmeyen alan olarak belirlendi. Bu araziler, kiralama kapsamına alınacak ilk alanlar arasında yer alıyor.
Başvurular Nasıl Yapılacak?
Arazi kiralamak isteyenler, “Tarım Arazisi Kiralama Talep Formu”nu doldurarak bağlı bulundukları il veya ilçe tarım müdürlüklerine başvuruda bulunabilecek. Ayrıca, Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden online başvuru yapmak da mümkün olacak. Böylece hem başvuru süreci kolaylaşacak hem de kayıtlar merkezi sistem üzerinden takip edilebilecek.
Kira Bedeli ve Öncelikli Kiracılar
Kira bedelleri, bölgedeki benzer arazilerin ortalama değerleri üzerinden belirlenecek. Kiralamada öncelik, öncelikle arazinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet eden vatandaşlara, ardından sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına verilecek. Eğer öncelikli gruplardan birden fazla talep gelirse, en yüksek teklifi verene kira hakkı tanınacak. Öncelikli gruplardan talep gelmemesi durumunda ise diğer isteklilerden en yüksek teklifi veren kiracı olarak belirlenecek.
Arazi, sözleşmenin imzalanmasını takiben 15 gün içinde teslim tutanağı ile kiracısına devredilecek. Kira bedeli, komisyon tarafından belirlenen rayiç bedelden düşük olamayacak.
Tarım Dışı Kullanıma Ceza
Kiralanan araziler yalnızca tarımsal amaçla kullanılabilecek. Tarım dışı amaçlarla kullanım tespit edilirse, sözleşme iptal edilecek ve kiracıya cezai işlem uygulanacak. Bu uygulama, arazilerin verimli şekilde kullanılmasını güvence altına alıyor.
Arazi Sahibi Hayatta Değilse Ne Olacak?
Kira bedeli, arazi sahibine ödenecek. Arazi sahibinin vefat etmiş olması veya miras paylaşımının tamamlanmamış olması durumunda ise kira gelirleri kamu bankalarında açılacak hesaplara aktarılacak ve üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak. Böylece arazi sahiplerinin miras durumları tamamlanana kadar gelir kaybı yaşanmasının önüne geçilecek.
