Bir süre önce sevgili Celal Soycan bir kitap önermişti bana; Rutger Bregman’ın kaleme aldığı: ‘Çoğu İnsan İyidir’
Celal Abinin her önerdiği kitap gibi yine ilgiyle okudum ve keyif aldım.
Benim olmasa da genel için ezber bozan bir kitap.
Kitabın başlığından da anlaşılacağı gibi insanların çoğunun iyi olduğunu ileri süren, bunu dünyanın dört bir yanında yapılan araştırma ve röportajlarla zenginleştiren, insanın iyi olmadığına dair kanıtlar ileri sürdüğünü iddia eden, deneylere göz atıp aslında deneylerde nasıl manipülasyonların olduğunu gözler önüne seren bir kitap.
Okunması kolay ve zihinde güzel bir tat bırakıyor.
Birkaç yazı önce birbirimize yazgılı olduğumuzdan söz etmiş ve kendimce yaşam kesitleriyle dediğimi açmaya çalışmıştım.
Yazıyı;
“Asırlar boyu bir birimize canımızı emanet etmemizi sağlayan…
Bir arada yaşamımızı mümkün kılan…
Derindeki bu şey;
Bir arada yaşayabilmek için bir birimize güvenmek zorunda olduğumuz bilgisidir.
Ve bir birimize güvenmemizdir.
Sosyal bir varlık olarak, Biz;
Bir birimize yazgılıyız…”
Diye bitirmiştim.
Rutger Bregman’ın yazdıkları aslında benim hayat felsefem oldu bu yaşıma kadar. İnsanların iyi olduğunu düşündüm, düşünüyorum, onlarla güven temeli üzerine bir ilişki kurdum, sürdürüyorum. Bu tabii ki körü körüne değildi ve hayatın gerçeklerini inkar eden bir anlayışı içermiyordu.
Benim düşüncem hatta tespitim, kişiye güvenmezsen ve bunu hissettirirsen, o kişi senin güvenine layık olmak için bir şeyler yapma sorumluluğundan kurtulur.
Mademki der, bana güvenmiyorsun o zaman beni kötü davranacak biri olarak görüyorsun, ben de tersine davranmak için neden uğraşayım ki, senin beklentini neden boşa çıkarayım ki…
İnsanlarla kurduğum güven temelli ilişki sonucunda şimdiye kadar önemli bir zarar görmedim. Aksine kaliteli ve doyumlu ilişkilerin baskın olduğu bir hayat yaşadım, yaşıyorum.
İnsanların büyük bir çoğunluğu böyle yaşasa da neden genelde insanların kötü, insanların güvenilmez olduğunu düşünür?
Shakespeare yüz yıllar önce bunun yanıtını çok veciz bir şekilde vermiş:
“İnsanların kötülükleri yaşar tunçta, yazarız erdemlerini suya.”
O, Shakespaere, bir cümlede anlatıyor; senelerce gerek sohbetlerde, gerekse yazılarımda birçok cümleyle anlatmaya çalıştıklarımı…
Son yazılarımdan biri olan ‘Akla Ziyan’ da yapmaya çalıştığım gibi…
İnanın insanların çoğu iyidir ve sizde o insanlardan birisiniz…
